| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Yakıtlar ve Yanma | MIM411 | 7 | 3 + 0 | 4,0 |
| Birim Bölüm | MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ |
| Derece Seviye | Lisans - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | anlatım–problem çözme–hesaplama |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Üsame DEMİR (Yıl: 2025 - 2026) |
| Ders Veren | Doç. Dr. Üsame DEMİR |
| Amaç |
Yanma olgusunun mühendislikteki önemini kavratmak; yanma oluşum mekanizmalarını, alevin fiziksel ve kimyasal yapısını ve yanma verimini etkileyen parametreleri öğretmek. Fakir, zengin ve stoik karışım oranlarının davranışlarını açıklamak; enerji–ekserji analizlerine temel oluşturacak yanma prensiplerini kazandırmak. |
| Ders İçeriği |
Yanmanın tanımı ve sınıflandırılması; yanma–termokimya ilişkisi; termodinamik yasalar, reaktan–ürün karışımları, adyabatik alev sıcaklığı ve kimyasal denge. Kütle aktarımına giriş, kütle aktarımının temelleri ve yanmadaki rolü. Kimyasal kinetikler; temel reaksiyon hızları ve çok adımlı reaksiyon mekanizmaları. Laminar ön-karışımlı alevler: fiziksel tanım, analiz, alev hızı, alev kalınlığı, sömme, kararlılık. Laminar difüzyon alevleri: jet alevleri, alev yapısı, karışma süreçleri. Fakir–zengin–stoik karışım oranları ve λ analizleri. Isı salım hızı, ısı transferi ve yanma verimi. Motor ve kazan yanmasında temel prensipler, yanma ürünleri ve emisyon oluşum mekanizmaları. Enerji ve ekserji analizlerinin yanma sistemlerine uygulanması. |
| Ders Kaynakları |
Yakıtlar ve Yanma K. Telli
|
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2014 - 2015 2015 - 2016 2016 - 2017 2017 - 2018 2018 - 2019 2019 - 2020 2021 - 2022 2022 - 2023 2023-2024 2024 - 2025 2025 - 2026 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 30 |
| Kısa Sınav 1 | 5 |
| Kısa Sınav 2 | 5 |
| Ödev 1 | 10 |
| Toplam | 50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %50 |
| Toplam | %50 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %50 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
100
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 3 | 5 | 15 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, Bilişim becerileri | Benzetim | 2 | 5 | 10 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme | Gösterim | 3 | 5 | 15 |
| Önceden planlanmış özel beceriler | Problem Çözme | 1 | 3 | 3 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim, eleştirel düşünme, soru geliştirme, yönetsel beceriler, takım çalışması | Grup Çalışması | 4 | 4 | 16 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim, Dinleme ve anlamlandırma, yönetsel beceriler | Seminer | 4 | 5 | 20 |
| Önceden planlanmış özel beceriler | Vaka Çalışması | 3 | 2 | 6 |
| Ödev 2 | Ödev 2 | 3 | 1 | 3 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 3 | 1 | 3 |
| Final | Final | 2 | 1 | 2 |
| Kısa Sınav 1 | Kısa Sınav 1 | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 2 | 1 | 2 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 97 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 3,80 | |||
| AKTS | 4,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Yanmanın tanımı. Yanma şekilleri ve alev tipleri | |
| 2 | Yakıtlar Kömür | |
| 3 | Yakıtlar petrol | |
| 4 | Yakıtlar Doğalgaz | |
| 5 | Kütle aktarımına giris | |
| 6 | Kimyasal kinetik | |
| 7 | Ara Sınav | |
| 6 | Kimyasal kinetik | |
| 9 | Yanma Çeşitleri | |
| 10 | Reaktif akısların sakınım denklemleri | |
| 11 | Laminar ön-karısımlı alevler | |
| 12 | Laminar difüzyon alevleri | |
| 13 | Yanma denklemleri | |
| 14 | Yanma denklemleri |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Yakıt türlerini, fiziksel/kimyasal özelliklerini ve yanma süreçlerindeki davranışlarını sınıflandırır ve teknik olarak değerlendirir. | Yazılı Sınav | Sözlü | Araştırma – yaşam boyu öğrenme, durumları işleme, soru geliştirme, yorumlama, sunum |
| Yanma kimyası, stokiyometri, teorik hava ihtiyacı ve yanma ürünleri hesaplamalarını yapar. | Yazılı Sınav | Ders Problem Çözme | Dinleme ve anlamlandırma Önceden planlanmış özel beceriler |
| Motor ve kazan yanmasına yönelik basınç–zaman, ısı salım hızı, yanma verimi, NOx–CO–HC–PM oluşum mekanizmalarını mühendislik prensipleriyle analiz eder. | Yazılı Sınav | Ders Problem Çözme | Dinleme ve anlamlandırma Önceden planlanmış özel beceriler |
| Yanma sistemlerinde enerji ve ekserji analizleri yapar; ekserji yıkımlarını belirler ve yanma verimliliğini etkileyen kayıpları değerlendirir. | Yazılı Sınav | Ders Problem Çözme | Dinleme ve anlamlandırma Önceden planlanmış özel beceriler |
| Biyoyakıt, hidrojen, LPG–CNG, e-yakıtlar vb. alternatif yakıtların fakir–zengin yanma davranışlarını, termodinamik performansını ve emisyon etkilerini sürdürülebilirlik bağlamında yorumlar. | Yazılı Sınav | Ders Problem Çözme | Dinleme ve anlamlandırma Önceden planlanmış özel beceriler |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yakıt türlerini, fiziksel/kimyasal özelliklerini ve yanma süreçlerindeki davranışlarını sınıflandırır ve teknik olarak değerlendirir. | 3 | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Yanma kimyası, stokiyometri, teorik hava ihtiyacı ve yanma ürünleri hesaplamalarını yapar. | 3 | 3 | 2 | 2 | - | 2 | - | - | - | - | - | ;
| Motor ve kazan yanmasına yönelik basınç–zaman, ısı salım hızı, yanma verimi, NOx–CO–HC–PM oluşum mekanizmalarını mühendislik prensipleriyle analiz eder. | 3 | 3 | 3 | 2 | 1 | 2 | - | - | - | - | - | ;
| Yanma sistemlerinde enerji ve ekserji analizleri yapar; ekserji yıkımlarını belirler ve yanma verimliliğini etkileyen kayıpları değerlendirir. | 3 | 3 | 3 | 2 | - | 3 | - | - | - | - | - | ;
| Biyoyakıt, hidrojen, LPG–CNG, e-yakıtlar vb. alternatif yakıtların fakir–zengin yanma davranışlarını, termodinamik performansını ve emisyon etkilerini sürdürülebilirlik bağlamında yorumlar. | 2 | 2 | 2 | - | 3 | 2 | - | - | - | - | - | ;
| Ortalama Değer | 2,8 | 2,6 | 2,4 | 1,2 | 0,8 | 1,8 | - | - | - | - | - |
