| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Yapay Zeka | YBS303 | 5 | 2 + 1 | 5,0 |
| Birim Bölüm | YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ |
| Derece Seviye | Lisans - Zorunlu - Türkçe |
| Dersin Verilişi | Sınıf içi laboratuvar. |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Nur Kuban TORUN (Yıl: 2025 - 2026) |
| Ders Veren | Dr. Öğr. Üyesi Vedat MARTTİN |
| Amaç |
Bu dersin amacı, öğrencilere yapay zekânın temel kavramlarını, tarihsel ve felsefi arka planını, uygulama alanlarını ve problem çözme stratejilerini öğretmektir. Öğrenciler, Python programlama dili ve popüler kütüphaneler (NumPy, Pandas) aracılığıyla veri işleme ve görselleştirme becerileri kazanacak, makine öğrenmesi ve yapay sinir ağları gibi temel yöntemleri uygulamalı olarak öğreneceklerdir. Ayrıca doğal dil işleme (NLP) ve yapay zekâ etiği konularında bilgi edinerek, teknolojinin toplumsal etkilerini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendireceklerdir. |
| Ders İçeriği |
Bu ders, yapay zekânın temel kavramlarını, tarihsel gelişimini ve felsefi arka planını ele alarak başlar. Öğrenciler, Turing Testi ve yapay zekâ uygulamalarının farklı alanlardaki örnekleri üzerinden konuyu kavrar. Ardından problem çözme stratejileri incelenir ve Python programlama dili kullanılarak PyCharm ortamında veri giriş-çıkış işlemleri, paketler, operatörler, listeler ve karakter dizileri üzerinde uygulamalar yapılır. NumPy paketi ile dizi ve matrisler, Pandas paketi ile veri işleme ve grafikler üzerinde çalışılır. Makine öğrenmesine giriş kapsamında veri önişleme örnekleri incelenir ve yapay sinir ağlarının yapısı, girdi katmanı, gizli katman, çıktı katmanı, bağlantı ağırlıkları, eşik değerler ve aktivasyon fonksiyonları detaylı olarak işlenir. Öğrenciler, ileri yayılım ve geri yayılım algoritmalarıyla ağın öğrenme sürecini uygulamalı olarak deneyimler. Dersin ilerleyen bölümlerinde doğal dil işleme (NLP) temelleri, metin sınıflandırma, dil modelleme, duygu analizi, metin oluşturma ve dil çevirisi konuları ele alınır. Son olarak, yapay zekâ etiği, veri gizliliği ve otomasyonun toplumsal etkileri tartışılarak öğrencilerin teknolojiyi eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmeleri sağlanır. |
| Ders Kaynakları |
Artificial Intelligence: A Modern Approach. Stuart Russell, Peter Norvig, Prentice Hall, Second Edition
Yapay Zeka-Prof.Dr Vasif Vagifoğlu Nabiyev ,Seçkin Yayınevi-2012-4.Baskı Uygulamalı Derin Öğrenme- Yalçın Özkan |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2016 - 2017 2017 - 2018 2018 - 2019 2019 - 2020 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 30 |
| Ödev 1 | 20 |
| Uygulama 1 | 10 |
| Toplam | 60 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %40 |
| Toplam | %40 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %60 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %40 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
30
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
70
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 3 | 14 | 42 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 3 | 1 | 3 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 16 | 5 | 80 |
| Final | Final | 3 | 1 | 3 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 128 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 5,02 | |||
| AKTS | 5,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Temel Kavramlar, Yapay Zeka Tarihi ve Felsefesi | Ders |
| 2 | Ajan (Vekil) kavramı, Zeki Ajanlar ve türleri | |
| 3 | Yapay Zeka ile Problem Çözme ve Arama Algoritmalarına Giriş | Ders |
| 4 | Problem Bilgisi Kullanmayan Arama Algoritmaları | |
| 5 | Problem Bilgisi Kullanan Arama Algoritmaları | |
| 5 | Problem Bilgisi Kullanan Arama Algoritmaları | |
| 7 | Koşul Tatmin Problemleri | |
| 8 | Oyun Kuramı ve Oyun Problemleri | |
| 9 | Mantık | |
| 10 | Yapay Sinir Ağları | |
| 10 | Yapay Sinir Ağları | |
| 12 | Prolog Programlama Dili ve Mantıksal Programlama | Ders |
| 12 | Prolog Programlama Dili ve Mantıksal Programlama | Ders |
| 14 | Dönem Ödevi Teslimi | Ders Grup Çalışması Laboratuar |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Karşılaşılan problemlere uygun yapay zeka metodları ile çözüm üretme becerilerinin geliştirir. | |||
| Yapay zekada kullanılan metodları ve algoritmaları öğrenir ve kullanır. | |||
| İnsan gibi düşünme sistemine benzer program ve makine geliştirmenin temelleri öğrenir. | |||
| Yapay zekanın temellerini kavrar. |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ortalama Değer | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |