| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Dinî, Siyasî, Kültürel Yönüyle Alevilik-Bektâşîlik | TİB5049 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | TEMEL İSLAM BİLİMLERİ - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | yüzyüze |
| EBS Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi Nuran DÖNER |
| Ders Veren | Dr. Öğr. Üyesi Nuran DÖNER |
| Amaç |
İslam mezhepleri umumiyetle Zahiri ve Batıni şeklinde iki temel kategoriye ayrılırlar. Alevilik/Bektaşilik geleneği Batıni gelenek içerisinde şekillenen ve büyük oranda sözlü gelenek yoluyla günümüze kadar gelen bir mezhebi yapılanmadır. Bu mezhebin tarihi, teşekkülü, doktriner yapısı, oluşturduğu dini/kültürel kimlik, temel kaynakları, kurumları, modern dönemdeki talepleri bu ders çerçevesinde ele alınır. |
| Ders İçeriği |
İslam Mezhep mirası, temel kaynaklar, kavramlar, problemler. Zahiri ve Batıni İslam mezhepleri Alevilik/Bektaşiliğin tarihi. Alevi/Bektaşi ayrımı, ortak ve farklı alanların tahlili. Günümüz Aleviliğinin temel problemleri, yaşanan süreçler ve Alevilik çalıştayları kavranılır. |
| Ders Kaynakları |
İlyas, Üzüm, Tarihsel ve Kültürel Boyutlarıyla Alevilik, İsam Yayınları, 2013.
Irene, Melikoff, Uyur İdik Uyardılar, Demos yayınları, 2015. Alevî Kimliği Hacı Bektaş-ı Velî |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2021 - 2022 2022 - 2023 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 30 |
| Ödev 1 | 20 |
| Toplam | 50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %50 |
| Toplam | %50 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %50 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
100
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 3 | 14 | 42 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 6 | 14 | 84 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 10 | 1 | 10 |
| Final | Final | 20 | 1 | 20 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 36 | 1 | 36 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 192 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 7,53 | |||
| AKTS | ||||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | İslam Mezhep mirası, temel kaynaklar, kavramlar, problemler. | Tartışmalı Ders |
| 2 | Zahiri ve Batıni İslam mezhepleri | Tartışmalı Ders |
| 3 | Alevilik/Bektaşiliğin tarihi. | Tartışmalı Ders |
| 4 | Anadolu Aleviliğinin Batıni mezhep geleneği içindeki yerini anlama. | Tartışmalı Ders |
| 5 | Aleviliğin bir mezhep formuna gelişinden önce sahip olduğu pro-Alevi form, dönemin siyasi olaylarının dini kültürü şekillendirmedeki etkisini anlama. | Tartışmalı Ders |
| 6 | Aleviliğin müstakil bir mezhep olarak tarih sahnesine çıkışı ve gelişmesi. | Tartışmalı Ders |
| 7 | Alevi/Bektaşi ayrımı, ortak ve farklı alanların tahlili. | Tartışmalı Ders |
| 8 | Alevi din anlayışının temel müesseseleri, cem, semah, dede, hayvan kültü vs. unsurların öğrenimi. | Tartışmalı Ders |
| 9 | Alevi cemaatinin modern bilinir ve tanınır hale gelmesi, kamusal alana açılmak süreci kavranır. | Tartışmalı Ders |
| 10 | Günümüz Aleviliğinin temel problemleri, yaşanan süreçler ve Alevilik çalıştayları kavranılır. | Tartışmalı Ders |
| 11 | Cumhuriyet döneminde Alevilik, Aleviliğin kamusal alana açılması | Tartışmalı Ders |
| 12 | Modern dönemlerde Alevi kimliğini tanımlama çabaları | Tartışmalı Ders |
| 13 | Kamuoyunda Alevi açılımı olarak bilinen süreç ve Alevi cemaatin cumhuriyet tarihi boyunca ilk defa resmen muhatap alınması. | Tartışmalı Ders |
| 14 | Günümüzde Alevi cemaati, beklentiler, umutlar, hayal kırıklıkları, yeni yol haritaları. | Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Alevilik kavramını bilir | Ödev / Proje Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Bektaşilik kavramını bilir | Ödev / Proje Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Alevi ve Bektaşi kavramlarını karşılaştırabilir | Ödev / Proje Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Alevilik kavramını bilir | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 |
| Bektaşilik kavramını bilir | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 |
| Alevi ve Bektaşi kavramlarını karşılaştırabilir | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 |
