| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Erken Dönem İslam Tarihinde Sufiler ve Siyaset | TİB5091 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | TEMEL İSLAM BİLİMLERİ - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | yüzyüze |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Mehmet Fatih YALÇIN |
| Ders Veren | Doç. Dr. Mehmet Fatih YALÇIN |
| Amaç |
Emevîler ve Abbâsîler döneminde sûfîler ile yönetici sınıf arasındaki ilişkileri irdelemek, fakihler, mütekellimler ve diğer âlim gruplarıyla sufilerin mücadele sebeplerini ortaya koymak, bu mücadelede halifelerin tutumlarını incelemek, sufilerin yöneticilere ve bürokraside görev alan âlimlerle ilişkisini ortaya koymaktır. |
| Ders İçeriği |
Emeviler ve Abbasiler dönemini kapsayan 7. asırdan 11. asra kadarki sufilerin halifeler başta olmak üzere devlet ricali ile kadılar ve âlimlerle ilişkisi ele alınacaktır. Söz konusu dönemde fakihler ve mütekellimlerle mücadele halinde olan sufilerin otoriteye karşı tutumları ile yöneticlerin sufilere yaklaşımları ortaya konacaktır. |
| Ders Kaynakları |
Cem, Zorlu, Abbasilere Yönelik Dinî ve Siyasî İsyanlar (Ebû Cafer el-Mansur Dönemi). Anakara: Ankara Okulu Yayınları, 2001
Hacı Bayram Başer, Sûfîler ve Sultanlar Klasik Dönemde Tasavvuf-Siyaset İlişkileri, İstanbul Klasik Yayınları 2021. |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2022 - 2023 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ödev 1 | 25 |
| Ödev 2 | 25 |
| Toplam | 50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Dönem Sonu Uygulaması | %50 |
| Toplam | %50 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %50 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
100
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 5 | 14 | 70 |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 1 | 14 | 14 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | Tartışmalı Ders | 1 | 14 | 14 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 40 | 1 | 40 |
| Final | Final | 55 | 1 | 55 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 193 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 7,57 | |||
| AKTS | ||||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | 7.-9. Asırda Siyasi Durum | Tartışmalı Ders |
| 2 | 10.-11. Asırda Siyasi Durum | Tartışmalı Ders |
| 3 | 7.-9. Asırda Mezhebi Mücadele | Tartışmalı Ders |
| 4 | 10.-11. Asırda Mezhebi Mücadele | Tartışmalı Ders |
| 5 | İdarî Görevden Kaçınan Alimler | Tartışmalı Ders |
| 6 | Mihne hadisesi öncesi Sufilerle Siyasi Otorite arasındaki İlişkiler | Tartışmalı Ders |
| 7 | Mihne hadisesi öncesi Sufilerle âlimler arasındaki İlişkiler | Tartışmalı Ders |
| 8 | Mihne hadisesi Akabinde Sufilerle Siyasi Otorite arasındaki İlişkiler | Tartışmalı Ders |
| 9 | Mihne hadisesi Akabinde Sufilerle âlimler arasındaki İlişkiler | Tartışmalı Ders |
| 10 | Sufilerle Siyasi Otorite arasında Olumlu İlişkiler: 10.-11. Asırlar | Tartışmalı Ders |
| 11 | 10.-11. Asırlarda Sufilerle âlimler Araasındaki İlişkiler | Tartışmalı Ders |
| 12 | Nizamülmülk ve Gazzali İlişkisi | Tartışmalı Ders |
| 13 | Sufi Eğitim Kurumlarının Ortaya Çıkışı | Tartışmalı Ders |
| 14 | Abbâsî halifesi Nâsır Lidînillâh ve Fütüvvet Kurumunun Oluşumu | Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Öğrenci İslam toplumunda sufiliğin ortaya çıkmadığı ve yaygınlaştığı 7.-11. Asırdaki sufi – siyaset ilişkisini tanır ve değerlendirir. | Sunum / Seminer | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
| Sufilerin, siyasi otorite ile ilişkilerinde dönüm noktası oluşturan olayları kavrar. | Sözlü Sınav Sunum / Seminer | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
| Abbasiler döneminde bürokraside görev alan alimlerle sufilerin ilişkisini analiz eder. | Yazılı Sınav Sözlü Sınav Sunum / Seminer | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Öğrenci İslam toplumunda sufiliğin ortaya çıkmadığı ve yaygınlaştığı 7.-11. Asırdaki sufi – siyaset ilişkisini tanır ve değerlendirir. | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 |
| Sufilerin, siyasi otorite ile ilişkilerinde dönüm noktası oluşturan olayları kavrar. | 3 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 4 | 2 | 4 | 4 |
| Abbasiler döneminde bürokraside görev alan alimlerle sufilerin ilişkisini analiz eder. | 4 | 4 | 2 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 2 | 3 | 3 |
