SHB361 - Engelli Bireylerle Sosyal Hizmet

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

SOSYAL HİZMET

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Engelli Bireylerle Sosyal Hizmet	SHB361	5	3 + 0	5,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Sosyal Hizmet - Lisans (Yüzyüze)
Amaç	Dersin amacı, öğrencilere engellilerle sosyal hizmet uygulamasının teorik temelleri, işlevi ve müdahale yöntemlerinin öğretilmesidir.
Ders İçeriği	Bu ders kapsamında engelliliğe ilişkin kavramsal çerçeve çizilecek, engellilik sınıflandırılacak ve engelliğe neden olan faktörler belirlenmeye çalışılacaktır. Derste engellilerin hakları, başlıca sorunları, engellilere ve engellilerin ailelerine yönelik sosyal hizmet uygulamaları ve yanı sıra engellilere yönelik çağdaş hizmet modellerine yer verilecektir. Dersin sonlarına doğru engellilere yönelik toplumsal tutumlara ve devlet politikasına da değinilecektir.

Hafta	Konu
1	Tanışma, dersin içeriği ve amacının belirlenmesi
2	Temel Kavramlar; engelli, sakat, engelli, yetersizlik, rehabilitasyon, özel eğitim
3	Kuramsal yaklaşımlar: Tıbbi model, uzmanlık modeli, sosyal model, insan hakları yaklaşımı
4	Dünyada ve Türkiye’de engellilik
5	Engelli ortaya çıkmasına neden olan etmenler
6	Engelli grupları (I): görme engelliler, işitme engelliler, dil ve konuşma engelliler, ortopedik engelliler
7	Engelli grupları (II): ruhsal ve duygusal engelliler, Süreğen hastalıklar, zihinsel engelliler
8	Ara Sınav
9	Gereksinimler ve sorunlar Temelinde Engelli Hakları (Ulusal ve Uluslararası Mevzuat)
10	Gereksinimler ve sorunlar Temelinde Engelli Hakları Mevzuat (Ulusal ve Uluslararası Mevzuat)
11	Engellilere verilen hizmetler
12	Engellilere hizmet veren kurum ve kuruluşlar
13	Engelliliğin Birey, Aile ve Toplum Üzerindeki Etkileri
14	Engelliler ve Sosyal Hizmet Uygulamaları

Program Çıktıları
1	Sosyal hizmet uygulama alanları (sağlık, sosyal refah hizmetleri, eğitim, sosyal güvenlik, sivil toplum, yerel yönetim gibi) bilgisi kazanır.
2	Sosyal hizmet kuramları (sistem, ekoloji, güçlendirme kuramı gibi) bilgisi kazanır.
3	İnsan gelişimi ve sosyal çevre bilgisi kazanır.
4	İletişim becerileri (bireyle, ailelerle, gruplarla ve farklı toplumsal gruplarla) bilgisi kazanır.
5	Yönetim ve yönetim süreçleri (özel ve kamu sosyal hizmet kurum ve kuruluşlarının yönetimi) bilgisi kazanır.
6	Sosyal hizmette araştırma yöntem ve teknikleri bilgisi kazanır.
7	Mesleki etik, ilke ve değerler bilgisi kazanır.
8	Sosyal inceleme, değerlendirme ve rapor hazırlamak için uygun bilgileri ayırt etme ve toplama becerisi kazanır.
9	Araştırma sonuçlarını ve mesleki literatürü yorumlama becerisi kazanır.
10	Kurumlar arası ilişki, iletişim ve ortak hizmet geliştirme becerisi kazanır.
11	Profesyonel sosyal hizmet uygulaması bağlamında eleştirel düşünebilme becerisi kazanır.
12	Sosyal hizmet mesleği ve disiplininin etiği ve değerleri doğrultusunda, farklılığın pozitif değerini kabul ederek uygulama yapabilme becerisi kazanır.
13	Sosyal adalet ve hak temelli yaklaşımı toplumsal, bilimsel, kültürel ve mesleki değerler çerçevesinde benimser.
14	Bilgi, beceri, değer ve tutumları ile topluma model olur ve yaşam boyu öğrenme anlayışını benimser.
15	Her düzeydeki müracaatçılar için benzerlik ve farklılıkları dikkate alarak planlı değişme sürecini (bağlantı kurma, tanı ve değerlendirme, planlama, uygulama, uygulamayı değerlendirme, sonlandırma ve izleme) gerçekleştirme becerisi kazanır.
16	Sosyal hizmetlerin (sağlık, sosyal yardım hizmetleri, eğitim, sosyal güvenlik, sivil toplum, yerel yönetim) uygulama alanları hakkında bilgi sahibi olur.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15	PÇ 16
Engellilikle ilgili temel kavramları ve kuramları bilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Dünya’da ve Türkiye’de engelliliği, engelli grupları, engelliliğin ortaya çıkmasına yol açan faktörleri, engellilikle ilgili ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeleri, engelliliğin birey, aile ve toplum üzerindeki etkilerini ve engellilere hizmet veren sektörleri bilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Engellilere yönelik sosyal hizmet uygulamalarını öğrenmeleri ve bu konularda analiz ve sentez yoluyla sonuçlar çıkarabilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Engellilere yönelik dışlamanın nedenlerini ve boyutlarını kavrar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Engellilere yönelik çeşitli yasal hakları bilir ve bu hakların yaşama geçirilmesi için çalışır.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/368768