TDE343 - Türk Mizah Kültürü

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Türk Mizah Kültürü	TDE343	5	2 + 0	3,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - Lisans (Yüz yüze)
Amaç	Dersin amacı insanlığın ortak davranış kalıplarından biri olan "gülme"nin kaynaklarından biri olan mizah kavramını açıklamak, mizah yaratım sürecini betimlemek, mizahın farklı işlevlerini ve görünümlerini açıklayan mizah teorileri ile mizahın ortaya çıktığı sözel, görsel türleri tanıtmaktır.
Ders İçeriği	Derste Türk mizah kültürü ve geleneğinin temel karakteristikleriyle ilgili konular ele alınacaktır.

Hafta	Konu
1	Ders izlencesinin analizi, ödev ve araştırma projeleriyle ilgili bilgilendirmeler
2	Felsefi bir problem olarak gülme, gülme bilimi ve gülmenin işlevleri
3	Mizahın tanımları, kökenleri, türleri, alanları ve işlevleri
4	Temel mizah kuramları: Biyo-Evrimsel Kuram, Uyumsuzluk Kuramı, Üstünlük Kuramı, Psikanalitik Kuram
5	Türk halk mizahının temel aktarım aracı olarak fıkra: Tanımlar, karakteristikler ve işlevler
6	Türk kültürü fıkra belleğini oluşturan ana tipler ve bu tipler etrafında oluşan fıkra gelenekleri
7	Türk halk mizahının temel aktarım aracı olarak Geleneksel Türk Tiyayrosu: Tanımlar, karakteristikler ve işlevlerlk
8	Köy Seyirlik Oyunlarının kökenleri, karakteristikleri ve işlevleri
9	Karagöz oyunun kökenleri, karakteristikleri ve işlevleri
10	Meddahlık ve Ortaoyunun kökenleri, karakteristikleri ve işlevleri
11	Kukla ve Tuluat tiyatrosunun kökenleri, karakteristikleri ve işlevleri
12	Türk halk mizahının temel aktarım aracı olarak Türk mizah basını
13	Türk halk mizahının temel aktarım aracı olarak Türk mizah basını
14	Genel değerlendirme

Program Çıktıları
1	Türk edebiyatı ve edebiyat tarihi, Türk lehçeleri-alfabeleri Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi ve yazılı (Eski ve Yeni Türk Edebiyatı) ve sözlü (anonim edebiyat, âşık edebiyatı, tekke tasavvuf edebiyatı) edebi geleneklerle ilgili ileri düzeyde, güncel teorik ve uygulamalı bilgilerine sahiptir.
2	Disiplinler arası bir farkındalıkla alanıyla ilgili akademik araştırmalar gerçekleştirir.
3	Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerini, araştırma metotlarını, bilgi ve teorilerini; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında uygular
4	Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık faaliyetlerin yürütülmesinde bireysel veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
5	Alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri sosyal/kültürel/ekonomik katma değeri olan düşünceye/yaklaşıma/ürüne dönüştürülmesi hususunda sorumluluk alır.
6	Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
7	Öğrenme gereksinimlerini belirleyerek öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir
8	Eğitimi boyunca edindiği bilgi ve becerilerle yaşam boyu öğrenmeye yönelik bir motivasyon ve tutum geliştirir.
9	Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
10	Alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme, düşünceleri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır
11	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
12	Alanıyla ilgili yaptığı araştırmalarda bilgi ve bilişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanır.
13	Alan ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Türk kültürü, dili ve edebiyatıyla ilgili güncel problemlere bireysel çalışmalarıyla veya bir ekibin üyesi olarak çözümler üretir ve ürettiği çözümleri alan uzmanlarla paylaşır.
15	Eleştirel düşünme, akademik yazım ve sunum konularında temel becerilere sahiptir

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Evrensel bir etkileşim olan mizahın, yüzey yapıda bir eğlence aracı olmakla birlikte; derin yapıda, bilişsel, entelektüel, eleştirel, sosyal ve duygusal işlevleri olan ciddi bir olgu ve ekonomik, siyasal, sosyal, kültürel boyutuyla insan hayatının merkezinde bulunan geniş perspektife sahip bir sorgulama alanı olduğunu öğrenecektir.	-	5	-	-	5	-	-	-	5	-	-	3	5	-	-
Mizah kültürünün toplumsal dinamikleri hakkında bilgi sahibi olur	-	-	5	-	-	5	-	-	4	-	3	4	4	-	-
Ortalama Değer	-	2,5	2,5	-	2,5	2,5	-	-	4,5	-	1,5	3,5	4,5	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/381231