TAR215 - Türk Kültür Tarihi

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

TARİH

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Türk Kültür Tarihi	TAR215	3	3 + 0	5,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Tarih - Lisans (Yüz yüze)
Amaç	Bu ders, Türk kültürünün tarihsel süreç içinde nasıl şekillendiğini ve geliştiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Öğrenciler, Türk kültürünün Orta Asya'dan günümüze kadar olan evrimini, sosyal, dini, edebî ve sanatsal boyutlarıyla değerlendireceklerdir. Türk toplumunun geleneksel yaşam biçimleri, göçebe kültürü ve devlet yönetimi konuları detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Ders, Türk halklarının kültürel mirasının, dil, edebiyat, müzik, mimari ve el sanatları gibi unsurlar aracılığıyla nasıl aktarıldığını gösterecektir. Son olarak, öğrenciler, Türk kültürünün İslam ile etkileşimini ve bunun toplumsal yapıya olan etkilerini analiz edeceklerdir.
Ders İçeriği	Ders, Türk kültürünün kökenleri ve ilk dönem Türk toplumlarının yaşam biçimlerine dair genel bir bakışla başlar. Orta Asya’daki Türklerin göçebe yaşam tarzı, aile yapısı, toplumsal düzeni ve dini inançları tartışılır. Türk kültürünün ilk örnekleri, Orhun Yazıtları ve diğer erken yazılı belgeler üzerinden analiz edilir. Bu dönemdeki sosyal yapılar, geleneksel Türk töreleri ve hukuk anlayışı incelenir. Türklerin Orta Asya'dan göç ederken karşılaştıkları kültürel etkileşimler, onların kültürüne nasıl yansıdıysa ele alınır. Göktürkler, Uygurlar ve diğer erken Türk devletlerinin kültürel yapıları değerlendirilir. Türk dilinin, edebiyatının ve sanatının Orta Asya’daki ilk izleri açıklanır. Uygur dönemi, Türk kültüründe önemli bir dönüm noktasıdır; bu dönemdeki dini inançlar ve sanatsal gelişmeler detaylandırılır. İslamiyet’in kabulüyle birlikte Türk toplumlarının kültürel yapısındaki değişim incelenir. İslam’ın etkisiyle şekillenen Türk edebiyatı, müziği ve mimarisi ele alınır. Osmanlı İmparatorluğu’nda kültürel zenginlikler, sanat ve bilimle ilgili gelişmeler tartışılır. Osmanlı sarayı ve kültürel yaşamı üzerine odaklanılır. Yüzyıllar boyunca Türklerin dil, edebiyat, müzik ve sanat alanlarındaki katkıları incelenir. Türk halk edebiyatı ve destanları, tarihsel süreçte nasıl şekillenmiştir? Orta Asya'dan Anadolu’ya kadar Türklerin kültürel etkileşimleri değerlendirilir. Anadolu’daki Selçuklu ve Osmanlı kültürü üzerinde durulur. Türklerin geleneksel giyim, yemek ve el sanatlarıyla ilgili kültürel mirası tartışılır. Osmanlı döneminde saray kültürü ve halk kültürünün bir arada nasıl var olduğu ele alınır. Türk mutfağındaki zenginlik ve farklılıklar kültürel miras açısından değerlendirilir. İslam’ın etkisiyle şekillenen Türk tasavvuf anlayışı ve onun kültürel izleri tartışılır. Türk sanatlarında, özellikle minyatür, hat ve tezhip gibi sanat dallarındaki gelişmeler ele alınır. Türk müziği ve halk müziği arasındaki farklar ve benzerlikler açıklanır. Türk kültüründe dini ve folklorik unsurların etkisi, bayramlar, festivaller ve ritüeller üzerinden ele alınır. Türk mimarisinin gelişimi, özellikle Selçuklu ve Osmanlı dönemindeki önemli yapılarla örneklendirilir. Türklerin dini yapıları, camiler, medreseler ve tekkeler üzerindeki kültürel etkileri incelenir. Osmanlı İmparatorluğu’nda kültürel zenginliklerin yönetim ve toplum üzerindeki etkisi tartışılır. Türklerin sanatla, özellikle mimariyle ilişkisi derinlemesine incelenir. Geleneksel Türk tiyatrosu ve diğer sahne sanatlarının tarihsel gelişimi ele alınır. Türk kültüründe el sanatları ve zanaatkarların toplumdaki yeri ve önemi tartışılır. Bu dönemdeki halk oyunları ve müzik türleri, Türk kültürüne nasıl yansıdıysa açıklanır. Türklerin eğitime verdikleri önem, medrese ve bilim alanındaki gelişmeler ele alınır. İslam öncesi ve sonrası dönemdeki Türk devletlerinin kültürel mirası karşılaştırılır. Türklerin diğer medeniyetlerle etkileşimleri, kültürel alışveriş ve bu etkileşimlerin Türk kültüründeki yeri incelenir. Osmanlı’dan günümüze Türk kültüründe yaşanan modernleşme ve batılılaşma süreci değerlendirilir. Türk kültüründe halkın, sarayın ve yönetimin kültürel hayata etkisi ele alınır. Modern Türk edebiyatının kökenleri ve gelişimi tartışılır. Türk kültüründe dilin, edebiyatın, sanatın ve bilimin gelişmesindeki önemli figürler incelenir. Ders, Türk kültürünün Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar olan geniş coğrafyadaki etkisini kavramayı hedefler. Öğrenciler, Türk kültürünü tarihsel bağlamda analiz edebilme becerisi kazanacaklardır.
Ders Veren	Seda YILMAZ VURGUN

Hafta	Konu
1	Dersin Amacı, Kaynakları, Kültür ve Kültür Kavramı, Kültür ve Medeniyet Farkı, Kültürel değerlerin oluşumunu etkileyen faktörler
2	Türklerde Devlet Fikri (Millet, Ülke, Hâkimiyet, Teşkilat); Hakimiyet Anlayışı (Hakimiyetin İlahi Temelleri, Hakimiyetin İntikali)
3	Türklerde Devlet Başkanı (Hükümdarlık Sembolleri, Devlet Başkanının Özellikleri); İdari Yapı Ve Özellikleri; Hukuk
4	Türklerde Ordu (Teşkilat, Savaş Araç Ve Gereçleri, Askeri Eğitim)
5	Türklerde Sosyal Hayat: Sosyal Yapı (Aile, Boy, Bodun); Orta Asya Türklerinde Bayram Ve Festivaller
6	Türklerde Ekonomik Hayat: Besicilik, Tarım Ve Ticaret
7	Türklerde Beslenme Ve Giyim-Kuşam
8	Ara Sınav
9	Türklerde Din Ve Din Kültürü: Gök Tanrı Dini, Atalara Saygı Ve Bağlılık, Tabiat Kuvvetlerine İnanma, Diğer Dinler
10	Türklerde Sanat Ve Türk Sanatı Kavramının Oluşumu: Resim, Heykel, Mimarlık Ve Müzik
11	Türklerde Yerleşik Hayata Geçiş Ve Şehirleşme
12	Türklerde Yazı Dili Ve Edebiyatı: Yazı, Dil, Edebiyat (Destanlar, Efsaneler)
13	Türklerde Bilim Ve Zaman Hesabı (Takvim)
14	Türklerde Düşünce Ve Ahlak- Değerlendirme
15	Türk Kültüründe İktisadi Hayat
16	Yarıyıl Sonu Sınavı

Ders İş Yükü	Çalışma Türü / Öğretim Metotlar	Süresi (Saat)	Sayısı
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme	Tartışmalı Ders	3	14
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması	Beyin Fırtınası	1	12
Dinleme ve anlamlandırma	Ders	3	14
Önceden planlanmış özel beceriler	Özel Destek / Yapısal Örnekler	2	14
Ara Sınav 1		1	1
Kısa Sınav 1		1	1
Final		1	1
Ders İş Yükü:		127
AKTS (Ders İş Yükü / 25.5):		4,98

Program Çıktıları
1	Tarihsel olayları bilimsel yöntemlerle inceleme, yorumlama ve analiz etme becerisi kazanır.
2	Birincil ve ikincil kaynakları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir.
3	Ulusal tarih bilgisini evrensel tarih perspektifiyle ilişkilendirir.
4	Kültürel mirasın korunması ve toplumla paylaşılması konusunda duyarlılık gösterir.
5	Tarih disiplininde akademik araştırma yapma, rapor hazırlama ve bilimsel yazı yazma becerisi kazanır.
6	Farklı dönem ve medeniyetleri karşılaştırarak tarihsel süreçleri çok boyutlu değerlendirir.
7	Yabancı dil ve dijital araçları kullanarak tarih alanında bilgiye erişir ve paylaşır.
8	Tarihsel bilgi ve birikimini eğitim, kültür, arşiv ve medya gibi alanlarda uygulayabilir.
9	Eleştirel düşünme, problem çözme ve bağımsız karar verme becerisi geliştirir.
10	Etik değerlere bağlı, toplumsal sorumluluk bilinci yüksek, mesleki ve akademik dürüstlüğe sahip bireyler yetiştirir.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10
Öğrenciler, Türk kültürünün tarihsel süreçteki gelişimini kavrayabilecektir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Öğrenciler, İslam öncesi ve sonrası Türk toplumlarının kültürel yapısını karşılaştırabilecektir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Öğrenciler, Türk sanat, edebiyat, mimari ve müzik unsurlarını tanıyabilecektir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Öğrenciler, Türk kültürünün diğer medeniyetlerle olan etkileşimlerini analiz edebilecektir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Öğrenciler, Türk kültürel mirasının günümüz toplumuna yansımalarını değerlendirebilecektir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/398068