İMS281 - Osmanlı Külliye ve Camilerinde Tasarım Kriterleri

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

SÖĞÜT MESLEK YÜKSEKOKULU

İÇ MEKAN TASARIMI

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Osmanlı Külliye ve Camilerinde Tasarım Kriterleri	İMS281	3	2 + 1	4,0	Seçmeli

Birim Bölüm	İç Mekan Tasarımı - Ön Lisans ()
Amaç	Bu ders kapsamında Anadolu’da gelişen Türk-İslam mimarlık kültürü incelenecektir. Derste, 11. yüzyılda Türklerin Anadolu’yu iskânıyla başlayan ve 19. yüzyılda geç Osmanlı dönemine uzanan zaman diliminde gelişen, dönüşen ve değişen yapılı çevrenin biçimlenmesini tanıtmak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, Anadolu Türk-İslam mimarisine ait yapı türleri ve tasarım ilkeleri, başka bir deyişle bu yapıların mekânsal örgütlenmeleri, plan şemaları, kütle biçimlenmeleri, cephe kompozisyonları, strüktürel sistemleri ve malzeme kullanımı gibi mimari özellikleri ve bunların zaman içinde gelişim ve değişim süreci irdelenecektir. Ders sonunda öğrenicilerin Anadolu’da Türk-İslam mimarlık kültürünü, bu coğrafyadaki Türk-İslam mimarlığının gelişim ve dönüşüm sürecini ve dönemsel değişimleri değerlendirip, ayırt edebilecek ve karşılaştırabilecek düzeye gelmeleri beklenmektedir.
Ders İçeriği	Külliye kavramı; Külliyeyi oluşturan elemanlar, Külliyenin kuruluş düzeni, Osmanlı Külliyelerinin evrimi, Sinan Devri külliyelerinden örnekler. Camiler; Mekanı oluşturan elemanlar, camilerde mekan kurgusunun gelişimi ve farklı mekan kurgularına göre örneklerin incelenmesi.

Hafta	Konu
1	Ders tanıtımı ve Anadolu'da Türk-İslam mimarisi üzerine kısa bir başlangıç tartışması
2	Türk-İslam Hakimiyeti Öncesi Anadolu: Bizans Mimarlığı
3	İslam Mimarisine Genel Bir Bakış ve Anadolu’yu İskandan Önce Türk-İslam Mimarlığı
4	Anadolu Selçuklu Mimarlığı I: Birinci Beylikler Dönemi, Selçuklu Kentleri, Dini Mimarinin Gelişimi
5	Anadolu Selçuklu Mimarlığı II: Din Dışı Mimarinin Gelişimi; Medreseler, Kümbetler, Hamamlar, ve Saray Yapıları
6	Beylikler Dönemi Mimarlığı
7	Erken Osmanlı Dönemi Mimarlığı: İznik’ten ve Bursa’da İlk Külliyeler
8	Ara Sınav
9	Klasik Osmanlı Dönemi Mimarlığı I: Edirne ve İlk İstanbul Külliyeleri
10	Klasik Dönem Osmanlı Mimarlığı II: Mimar Sinan
11	18. yy. Osmanlı Mimarlığı: Batılılaşmanın İlk Evreleri, Kentsel ve Mimari Dönüşümler, Yeni Yapı Tiplerinin Ortaya Çıkışı
12	19. yy. Osmanlı Mimarlığı I: Batılılaşmayla Değişen Kent ve Mimarlık Kültürü
13	19. yy. Osmanlı Mimarlığı II: Külliye ve Sultan Camilerinin Değişimi, 19. yy. Sarayları
14	Dönem ödevi

Program Çıktıları
1	Alanı ile ilgili uygulamalar için ölçü alır ve teknik çizimleri yapar.
2	Mekana ve insan ölçülerine uygun mobilya tasarlayabilir.
3	Özgün ürünler oluşturabilir.
4	Temel bilgisayar kullanımı bilgisinden başka, mesleğin gerektirdiği yazılımları kullanır.
5	Yeterli seviyede genel kültüre sahip olmak. (anadil, yabancı dil, tarih vb)
6	Takım çalışması yapabilme, çok disiplinli alanlarda bir takım halinde etkin çalışabilme, iletişim kurabilme ve sorumluluk alabilme yetkinliği kazanır.
7	Tasarım ile ilgili çalışmalarda öngörülmeyen durumlarla ilgili sorunları belirleme ve çözüm arama yeteneğini kazandığını gösterir.
8	Alanı ile ilgili konularda, sosyal sorumluluk, etik değerler ve sosyal güvenlik hakları bilgisi ve bilincine sahip olur.
9	Toplanan veriyi analiz edebilme, farklı bilgi ve düşünceleri sentezleyebilme, elde edilen sonuçları yorumlayabilme becerisi ve bunları iç mimari tasarım süreci içinde kullanabilme becerisi kazanır.
10	Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurabilme yetkinliği kazanır.
11	Alanı ile ilgili konularda, iş güvenliği, işçi sağlığı ve çevre koruma bilgisi ve bilincine sahip olabilir.
12	Alanı ile ilgili konularda geleceğe yönelik projeksiyonlara açıktır.
13	İç Mimarlık alanının gerektirdiği konularda bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve bu gelişmeler doğrultusunda kendisini sürekli yenileme becerisi kazanır.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13
Anadolu'da Türk-İslam mimarisine ait yapılı biçimleri, yapım tekniklerini ve malzemeleri bağlamsal bir yaklaşımla tanımlayabilir	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Anadolu'da Türk-İslam mimarisine ait anıtların, eserlerin mimari özelliklerini tanımlayabilir	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Anadolu'daki Türk-İslam mimari eserlerinin mekânsal çözümlemelerini sözel ve görsel ortamlarda yapabilir	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Anadolu'da farklı dönemlere ait Türk-İslam mimari ve sanatsal üretimleri ayırt edebilir ve karşılaştırabilir	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Türk-İslam mimarlık tarihine dair güncel tartışmalar, yaklaşımlar ve çalışmaların farkındadır ve takip eder	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Mimarlık üzerine düşünme, okuma ve yazma becerisi geliştirir	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/403839