TDE203 - Eski Türkçe I

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Eski Türkçe I	TDE203	3	2 + 0	4,0	Zorunlu

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - Lisans (Yüz yüze)
Amaç	1. I. ve II. Doğu Türk Kağanlığı ve Ötüken Uygur Kağanlığı tarihi hakkında öğrencileri bilgilendirmek. 2. En Eski Türk yazıtları hakkında öğrencileri bilgilendirmek. 3. En Eski Türkçe metinlerin dilini, yapısını, sözvarlığını Türkiye Türkçesiyle karşılaştırmalı olarak öğretmek;
Ders İçeriği	1. En Eski Türkçe metinlerin dili. 2. Tarihsel olarak Türk dilleri içerisinde Orhon Türkçesinin yeri.
Ders Veren	Zemire GULCALI

Hafta	Konu
1	Eski Türk Yazıtlarının keşfi, araştırma tarihi, yapılan çalışmalar ve temel başvuru kaynaklarının tanıtımı
2	1. ve 2. köktürk Kağanlıklarının kısa tarihi ve bu dönemden kalan yazıtların tanıtımı; Köktürk alfabesi ve yazım özelliklerinin örneklerle gösterimi
3	Köktürkçenin başlıca dil özellikleri ve Türkiye Türkçesiyle karşılaştırılması. Köktürkçede çekim ekleri (çokluk ekleri, durum ekleri, iyelik ekleri)
4	Köktürkçede zaman ekleri; köktürkçede sayı sistemi ve 12 hayvanlı Türk Takvimi.
5	Köktürkçede Sıfat fiil ekleri, Zarf Fiil ekleri, emir-istek ekleri
6	Kül Tegin yazıtından örnek metin okumak ve dil incelemesi yapmak.
7	Kül Tegin yazıtından örnek metin okumak ve dil incelemesi yapmak.
8	Ara sınav
9	Tunyukuk yazıtından örnek metin okumak ve dil incelemesi yapmak
10	Tunyukuk yazıtından örnek metin okumak ve dil incelemesi yapmak
11	Ötüken Uygur kağanlığının kısa tarihi; bu dönemden kalan yazıtların tanıtımı ve yapılan önemli çalışmalar.
12	Moyunçur/Şine usu yazıtından örnek metin çalışması yapmak
13	Moyunçur/Şine usu yazıtından örnek metin çalışması yapmak
14	Irk Bitig'den okuma çalışması yapmak.
15	final sınavı

Ders İş Yükü	Çalışma Türü / Öğretim Metotlar	Süresi (Saat)	Sayısı
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme	Tartışmalı Ders	1	7
Araştırma – yaşam boyu öğrenme, durumları işleme, soru geliştirme, yorumlama, sunum	Sözlü	1	6
Dinleme ve anlamlandırma	Ders	2	14
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması	Beyin Fırtınası	1	5
Ara Sınav 1		14	1
Ödev 1		7	1
Final		14	1
Ders İş Yükü:		81
AKTS (Ders İş Yükü / 25.5):		3,18

Program Çıktıları
1	Türk edebiyatı ve edebiyat tarihi, Türk lehçeleri-alfabeleri Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi ve yazılı (Eski ve Yeni Türk Edebiyatı) ve sözlü (anonim edebiyat, âşık edebiyatı, tekke tasavvuf edebiyatı) edebi geleneklerle ilgili ileri düzeyde, güncel teorik ve uygulamalı bilgilerine sahiptir.
2	Disiplinler arası bir farkındalıkla alanıyla ilgili akademik araştırmalar gerçekleştirir.
3	Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerini, araştırma metotlarını, bilgi ve teorilerini; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında uygular
4	Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık faaliyetlerin yürütülmesinde bireysel veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
5	Alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri sosyal/kültürel/ekonomik katma değeri olan düşünceye/yaklaşıma/ürüne dönüştürülmesi hususunda sorumluluk alır.
6	Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
7	Öğrenme gereksinimlerini belirleyerek öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir
8	Eğitimi boyunca edindiği bilgi ve becerilerle yaşam boyu öğrenmeye yönelik bir motivasyon ve tutum geliştirir.
9	Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
10	Alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme, düşünceleri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır
11	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
12	Alanıyla ilgili yaptığı araştırmalarda bilgi ve bilişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanır.
13	Alan ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Türk kültürü, dili ve edebiyatıyla ilgili güncel problemlere bireysel çalışmalarıyla veya bir ekibin üyesi olarak çözümler üretir ve ürettiği çözümleri alan uzmanlarla paylaşır.
15	Eleştirel düşünme, akademik yazım ve sunum konularında temel becerilere sahiptir

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Öğrenciler Türk Dilinin yazılı belgelerle takip edilebilen en eski dönemi olan Köktürkçe konusunda temel bilgilere sahip olur.	5	-	-	-	2	-	-	2	-	2	-	-	-	-	-
Eski Türk yazıtları hakkında bilgi sahibi olur, yazıtların içeriği ve tarihi önemini kavrar.	5	-	-	-	2	-	-	2	-	2	-	-	-	-	-
Köktürk yazıtlarındaki metinlerinin söz varlığını öğrenir; kelimeleri ek köke ayırıp dil özelliklerini yorumlar ve Türkiye Türkçesiyle karşılaştırır.	5	-	-	-	-	-	-	-	-	2	-	-	-	-	-
Yazıtlar üzerine yapılan önemli çalışmaları ve temel başvuru kaynaklarını bilir.	4	-	3	-	-	-	-	-	-	2	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	4,75	-	0,75	-	1	-	-	1	-	2	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/409392