TDE250 - Yeni Türk Edebiyatında Eleştiri I

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Yeni Türk Edebiyatında Eleştiri I	TDE250	4	2 + 0	3,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - Lisans (Örgün, sözlü)
Amaç	Edebiyat teorilerini tanıtmak ve buna bağlı olarak edebî tenkidi kavratmaktır.
Ders İçeriği	Bu derste öğrencinin “edebiyat teorisi” ve “edebiyat tenkidi” gibi kavramları öğrenmesi ve bu alanda dünyadaki gelişmeleri tanıması, edebî metinlere yaklaşım tarzlarını kavraması hedeflenmektedir.

Hafta	Konu
1	Tenkit nedir? Türün dünyadaki gelişimi
2	Divan edebiyatında tenkit, tezkireler ve nitelikleri. Bağdatlı Ruhi ve Şeyh Galip´te tenkit
3	Tanzimat edebiyatında tenkit: Namık Kemal´in eski edebiyatı ve Harabat´ı tenkidi
4	Beşir Fuad´ın edebiyata dair tenkitleri
5	Sami Paşazade Sezai ve Nabizade Nazım
6	Mizancı Murad´ın görüşleri
7	Recaizade Mahmut Ekrem´in ve Muallim Naci´nin tenkitleri
8	Servet-i Fünûn´da Tenkit; Ahmed Şuayb, Cenab Şahabeddin, Hüseyin Cahid´in tenkitleri
9	Servet-i Fünûncuların Türk tenkidine katkıları ve eksiklikleri
10	Meşrutiyet Devrinde Tenkit: Türkçü eleştiri
11	Meşrutiyet Devrinde Tenkit: İslamcı eleştiri
12	Cumhuriyet Döneminde eleştiri: akademik eleştiri/İstanbul Türkoloji çizgisi; tarihçi eleştiri
13	Cumhuriyet Döneminde eleştiri: akademik eleştiri/İstanbul Türkoloji çizgisi; tarihçi eleştiri
14	Genel değerlendirme.

Program Çıktıları
1	Türk edebiyatı ve edebiyat tarihi, Türk lehçeleri-alfabeleri Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi ve yazılı (Eski ve Yeni Türk Edebiyatı) ve sözlü (anonim edebiyat, âşık edebiyatı, tekke tasavvuf edebiyatı) edebi geleneklerle ilgili ileri düzeyde, güncel teorik ve uygulamalı bilgilerine sahiptir.
2	Disiplinler arası bir farkındalıkla alanıyla ilgili akademik araştırmalar gerçekleştirir.
3	Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerini, araştırma metotlarını, bilgi ve teorilerini; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında uygular
4	Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık faaliyetlerin yürütülmesinde bireysel veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
5	Alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri sosyal/kültürel/ekonomik katma değeri olan düşünceye/yaklaşıma/ürüne dönüştürülmesi hususunda sorumluluk alır.
6	Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
7	Öğrenme gereksinimlerini belirleyerek öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir
8	Eğitimi boyunca edindiği bilgi ve becerilerle yaşam boyu öğrenmeye yönelik bir motivasyon ve tutum geliştirir.
9	Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
10	Alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme, düşünceleri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır
11	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
12	Alanıyla ilgili yaptığı araştırmalarda bilgi ve bilişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanır.
13	Alan ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Türk kültürü, dili ve edebiyatıyla ilgili güncel problemlere bireysel çalışmalarıyla veya bir ekibin üyesi olarak çözümler üretir ve ürettiği çözümleri alan uzmanlarla paylaşır.
15	Eleştirel düşünme, akademik yazım ve sunum konularında temel becerilere sahiptir

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Tenkit, kritik, eleştiri kavramlarını ve edebiyatta bu kavrama dayanan türü analiz eder.	5	5	5	5	-	5	4	-	5	5	-	-	4	5	5
Tanzimat dönemindeki edebi eleştirileri; Namık Kemal-Ziya Paşa; Beşir Fuat ve diğerleri arasındaki tartışmaları öğrenir; eleştiri nedenleri ve sonuçları hakkında değerlendirmede bulunur.	5	5	5	5	-	5	4	-	5	5	-	-	4	5	5
Servet-i Fünûn ve II. Meşrutiyet dönemindeki eleştiri türünün temsilcilerini ve tartışmaları edebiyat okumalarında kullanır.	5	5	5	5	-	5	4	-	5	5	-	-	4	5	5
Cumhuriyet dönemindeki eleştiri akımlarını ve temsilcilerini inceler.	5	5	5	5	-	5	4	-	5	5	-	-	4	5	5
Ortalama Değer	5	5	5	5	-	5	4	-	5	5	-	-	4	5	5

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/409486