MAK202 - Isıl İşlem Teknolojisi

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

OSMANELİ MESLEK YÜKSEKOKULU

MAKİNE

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Isıl İşlem Teknolojisi	MAK202	3	2 + 0	4,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Makine - Ön Lisans (yüz yüze)
Amaç	1.Endüstriyel hayatın en önemli ve vazgeçilmez bir malzemesi olan çeliğe istenilen mekanik özellikleri kazandırmak için gerekli olan tavlama, meneviş verme ve sertleştirme işlemlerini kavrayabilme ve bu yöntemleri uygulayabilme 2.Sertleştirme sonrasında elde edilen malzemenin sahip olduğu nitelikleri test etme ve uygun ısıl işlem yöntemine karar verebilme.
Ders İçeriği	Çeliğin yapısı, çeliklere uygulanan ısıl işlemler; difüzyon tavlaması, normalizasyon tavlaması, sertleştirme tavlaması, kaba tane tavı ,yeniden billurlaşma tavı, yumuşatma tavlaması, yüzey ısıl işlemleri, çelik dışı malzemelere uygulanan ısıl işlemler.

Hafta	Konu
1	Isıl işlemin Tanımı, dersin işleniş planı, ısıl işlemlerin teknolojik önemi ve endüstrideki yeri. Isıl işlemler ile ilgili terminolojinin tarifi
2	Katı hal faz dönüşüm mekanizmaları: difüzyonlu ve difüzyonsuz dönüşümler . Alaşım elementleri ve soğuma koşullarının faz diyagramlarına etksi
3	Isıl işlemlerin sınıflandırılması, Teknikte kullanılan ısıl işlem yöntemlerinin tanımı yapılış amacı ve uygulama prosedürleri: Gerilme giderme, difüzyon tavı, yumuşak tavlama, normalleştirme tavı
4	Perlitleştime tavlaması, rekristalizasyon, kaba tane tavlaması
5	Zaman Sıcaklık Dönüşüm Diyagramları (İzotermik ve Sürekli)
6	Demir alaşımlarına su verme, martenzitik bainitik dönüşüm, sertleşebilirlik kavramının tanımı, teknolojik önemi ve alaşım elementlerinin etkileri, menevişleme, ıslah
7	Çeliğin yüzey işlemleri, Alev ve indüksiyonla yüzey sertleştirme, sementasyon, nitrasyon, karbonitrasyon, borlama
8	Ara Sınav, Çeliğin yüzey işlemleri, Alev ve indüksiyonla yüzey sertleştirme, sementasyon, nitrasyon, karbonitrasyon, borlama
9	Çökelme Sertleşmesi mekanizması
10	Al alaşımlarında çökelme sertleşmesinin teknolojik önemi
11	Takım çelikleri türleri ve takım çeliklerinden beklentiler, takım çeliklerinin ısıl işlemi, özel karbürler ve karakteristik özellikleri, yüksek hız çeliklerinin ısıl işlemi
12	Isıl işlemde kullanılan ısıtma ve soğutma ortamları, Çelliklerin ısıl işlemi
13	Dökme demirlere uygulanan ısıl işlemler
13	Uygulama
14	Sunum
14	Uygulama

Program Çıktıları
1	Matematik, fen bilimleri ve temel mühendislik konularında alanı ile ilgili yeterli düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme becerisi,
2	Alanı ile ilgili konularda, verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme becerisi,
3	Alanı ile ilgili uygulamalar için gerekli olan modern araç, gereç donanımları ve bilişim teknolojilerini kullanabilme becerisi,
4	Makine resmi çizim ve tasarım kurallarını bilerek istenilen özelliklere uygun şekilde makine parçalarını ve bir sistemi tasarlama ve geliştirme becerisi,
5	Talaşlı ve talaşsız üretim yöntemlerini bilerek, en uygun üretim yöntemini seçebilme ve uygun şartlarda malzemeyi işleyebilme becerisi,
6	Hidrolik – Pnömatik sistemler konusunda yeterli bilgiye sahip olma ve devre tasarımı yapabilme becerisi,
7	Tarihi değerlere saygılı, alanında sosyal sorumluluk, etik değerler, iş güvenliği, işçi sağlığı, çevre koruma bilgisi ve kalite bilincine sahip olma becerisi,
8	Malzemeleri tanıma, gerekli ısıl işlem ve muayene yöntemleri bilgisi ve üretim için uygun malzemeleri seçebilme becerisi,
9	Mesleğinin gerektirdiği bilgisayar destekli tasarım programları ile makine parçalarını tasarlayabilme, bilgisayar destekli üretim tezgahlarının programlarını hazırlama ve kullanabilme becerisi,
10	Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurabilme; kendisini ve mesleğini bir yabancı dilde (İngilizce) ifade edebilme becerisi,
11	Yaşam boyu öğrenme bilincine sahip olma ve kendini sürekli geliştirebilme becerisi,
12	Öğrencinin seçtiği uygulama alanlarından birinde (konstrüksiyon, imalat, tasarım) daha ayrıntılı bilgi ve uygulama becerisi kazanma,

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12
Demir karbon denge diyagramının kullanabilir ve demirin kristal yapılarını bilir	2	2	2	3	1	-	-	4	1	1	1	1
Isıl işlemlerde gerekli sıcaklık ve süreleri diyagramlar üzerinden belirleyebilir	1	1	2	2	2	-	-	4	1	1	1	1
Isıl işlem türlerini ve amaçlarını bilir	2	2	2	3	2	-	-	5	1	1	-	-
Kütlesel ve yüzey sertleştirme işlemlerini bilir	1	-	2	2	2	-	-	4	-	-	-	-
Malzemelerin sertleşme kabiliyetlerini belirleyebilir	-	-	1	2	2	-	-	3	-	-	-	-
Ortalama Değer	1,2	1	1,8	2,4	1,8	-	-	4	0,6	0,6	0,4	0,4

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/412151