MOS132 - Bağımlılık ve Bağımlılıkla Mücadele

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

OSMANELİ MESLEK YÜKSEKOKULU

TIBBİ DOKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Bağımlılık ve Bağımlılıkla Mücadele	MOS132	3	2 + 0	2,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik - Ön Lisans (Yüzyüze)
Amaç	Bu dersin amacı, öğrencilerde bağımlılık kavramına yönelik farkındalık oluşturmak, bağımlılık türleri, nedenleri ve sonuçlarını kavratmak, bağımlı bireylerle etkili iletişim kurabilme becerilerini geliştirmek ve bağımlılıkla mücadelede kullanılan stratejileri öğretmektir. Ayrıca ders, teknolojinin olumsuz etkilerini tanıtmayı, bu etkilerle başa çıkma yöntemlerini kazandırmayı ve doğru teknoloji kullanım alışkanlıkları geliştirmeyi hedefler. Ders boyunca öğrenciler, bağımlılık kavramının tanımını, türlerini, nedenlerini, bağımlılıkla ilgili kavramsal çerçeveleri ve literatürü inceleyerek bağımlılığın bireysel ve toplumsal etkilerini analiz eder; sağlıklı baş etme stratejileri geliştirerek bu bilgileri günlük yaşamda uygulamayı öğrenirler.
Ders İçeriği	Ders kapsamında; bağımlılıkla ilgili temel kavramlar ve tanımlar, bağımlılık türleri (madde, teknoloji vb.), bağımlılığın nedenleri ve kişiyi bağımlılık sürecine hazırlayan aile, akran ve toplumsal risk faktörleri ele alınır. Bağımlı çocuk, ergen ve yetişkinlerle etkili iletişim becerileri, bağımlılıkta sosyal hizmetin önemi, bağımlılık modelleri ve önleme çalışmaları incelenir. Ayrıca bağımlılığın bireysel ve toplumsal sonuçları, bağımlılıkla mücadelede ulusal politika ve stratejiler ile tedavi ve rehabilitasyon sürecinde yeniden uyumun sağlanmasına yönelik yaklaşımlar detaylandırılır.

Hafta	Konu
1	Tanıtım, Bağımlılığa giriş
2	Bağımlılıkla İlgili Temel Kavramlar
3	Bağımlılığın Nedenleri ve Bağımlılık Süreci 1
4	Bağımlılığın Nedenleri ve Bağımlılık Süreci 2
5	Bağımlılıkla Mücadele ve Önleme
6	Madde Bağımlılığı 1
7	Madde Bağımlılığı 2
8	Alkol Bağımlılığı
9	Tütün Bağımlılığı 1
10	Tütün Bağımlılığı 2
11	Davranışsal Bağımlılıklar 1
12	Davranışsal Bağımlılıklar 2
13	Bağımlılıklarla ilgili Güncel Konular
14	Sağlıklı Yaşam

Program Çıktıları
1	Sağlık alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder ve çözüm için planlanan çalışmalarda yer alır/sorumluluk alır.
2	Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
3	Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak çalışır.
4	Sağlık alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
5	Sağlık alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.
6	Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
7	Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
8	Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları izler ve gelişmelere duyarlıdır.
9	Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
10	Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve bu süreçlere katılır.
11	Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
12	Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12
Bağımlılık kavramını tanımlar ve türlerini ayırt eder.	4	4	-	3	-	4	-	3	-	-	-	4
Bağımlılığın nedenlerini ve bağımlılık sürecini açıklayarak risk faktörlerini analiz eder.	4	4	-	3	-	4	-	3	-	-	-	4
Bağımlılıkla mücadele ve önleme stratejilerini değerlendirir ve doğru başa çıkma yöntemlerini önerir.	4	4	-	3	-	4	-	3	-	-	-	4
Madde, alkol, tütün ve davranışsal bağımlılıkların bireysel ve toplumsal sonuçlarını tartışır.	4	4	-	3	-	4	-	3	-	-	-	4
Bağımlılıkla mücadelede ulusal politika, strateji ve sağlıklı yaşam yaklaşımlarını uygular.	4	4	-	3	-	4	-	3	-	-	-	4
Ortalama Değer	4	4	-	3	-	4	-	3	-	-	-	4

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/422213