TAR104 - İlkçağ Tarihi

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

TARİH

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
İlkçağ Tarihi	TAR104	2	3 + 0	6,0	Zorunlu

Birim Bölüm	Tarih - Lisans (Yüz yüze)
Amaç	Bu dersin amacı, öğrencilerin İlkçağ uygarlıklarının siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel yapılarını kavramalarını sağlamaktır. Öğrenciler, Mezopotamya, Mısır, Anadolu, Yunan ve Roma gibi medeniyetlerin tarihsel süreç içindeki etkileşimlerini analiz etmeyi öğreneceklerdir. Ayrıca, İlkçağ tarihine ait kaynakları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirme becerisi kazanmaları hedeflenmektedir.
Ders İçeriği	Bu ders, insanlık tarihinin yazının icadıyla başlayan ve Roma İmparatorluğu’nun çöküşüne kadar süren İlkçağ dönemini kapsamlı biçimde ele alır. Dersin başlangıcında tarih biliminin temel kavramları, kronoloji, arkeoloji ve epigrafi gibi yardımcı disiplinler tanıtılır. Öğrenciler, tarih öncesinden yazılı tarihe geçiş sürecini anlamak için Neolitik Devrim ve yerleşik hayata geçiş konularını incelerler. Mezopotamya uygarlıkları arasında Sümer, Akad, Babil ve Asur devletlerinin siyasi örgütlenmeleri ve kültürel mirasları ayrıntılı biçimde işlenir. Sümerlerin yazıyı icadı, şehir devletlerinin yapısı ve dini inanışları üzerinde durulur. Babil’de Hammurabi Kanunları’nın hukuk tarihindeki önemi tartışılır. Asur İmparatorluğu’nun askeri gücü ve merkezi yönetim anlayışı örneklerle analiz edilir. Mısır uygarlığında Nil Nehri’nin coğrafi etkisi, firavun yönetimi ve ölü kültü konularına odaklanılır. Eski Mısır sanatının ve mimarisinin dinsel ideolojiyle olan ilişkisi değerlendirilir. Anadolu’da Hitit, Urartu, Frig ve Lidya gibi yerel uygarlıkların siyasal yapıları ve kültürel katkıları ele alınır. Hititlerin hukuk sistemi, diplomasi anlayışı ve Kadeş Antlaşması gibi belgeler incelenir. Frigya ve Lidya uygarlıklarının ekonomi ve sanat alanındaki yenilikleri tartışılır. Fenike ve İsrail uygarlıkları, deniz ticareti ve tek tanrılı inanç sistemlerinin gelişimi açısından değerlendirilir. İran’da Pers İmparatorluğu’nun idari sistemi, Zerdüştlük dini ve çok uluslu yönetim yapısı işlenir. Ege dünyasında Minos ve Miken uygarlıklarının arkeolojik buluntular ışığında gelişimi anlatılır. Antik Yunan’da polis sistemi, demokrasi anlayışı, felsefe ve sanatın doğuşu üzerinde durulur. Atina ve Sparta örnekleri üzerinden siyasal ve toplumsal farklar karşılaştırılır. Pers Savaşları ve Peloponez Savaşları’nın Yunan tarihine etkileri analiz edilir. Büyük İskender dönemi, Helenistik kültürün yayılışı açısından değerlendirilir. Helenistik şehirleşme, bilimsel ilerlemeler ve kültürel sentez örnekleri ele alınır. Roma Krallığı’ndan Cumhuriyet’e, oradan İmparatorluk dönemine geçiş süreçleri ayrıntılı biçimde incelenir. Roma hukukunun, idari sisteminin ve mühendislik başarılarının dünya tarihine katkıları vurgulanır. Julius Caesar, Augustus ve Konstantin gibi önemli liderlerin reformları ve politikaları tartışılır. Roma’nın Akdeniz’deki hâkimiyeti, yollar, koloniler ve kültürel etkileşimler üzerinden açıklanır. Antik dönemde kölelik sistemi, sınıf yapısı ve toplumsal yaşam incelenir. Kadınların toplumsal konumu, aile yapısı ve günlük yaşamdan örneklerle açıklanır. Antik ekonomilerde tarım, ticaret ve para sistemleri ele alınır. Antik dünyada din, mitoloji ve tapınak kültleri detaylı olarak incelenir. Sanat, mimari ve edebiyatın toplumsal yaşamla ilişkisi üzerinde durulur. İlkçağ’daki bilimsel ve felsefi gelişmeler, Thales’ten Aristo’ya kadar olan süreçte tartışılır. Antik tıp, matematik ve astronomi alanlarındaki katkılar ele alınır. Uygarlıklar arası kültürel alışveriş ve savaşların toplumsal etkileri değerlendirilir. Öğrenciler, arkeolojik bulguların tarih yazımındaki önemini örneklerle öğrenir. Ders süresince harita çalışmaları, görsel materyaller ve birincil kaynaklar üzerinden analiz yapılır. Antik kent planları, tapınak yapıları ve mezar mimarisi görsellerle desteklenir. Öğrencilerden kısa sunumlar ve metin yorumlamaları yapmaları beklenir. Ders, karşılaştırmalı uygarlık tarihi perspektifini teşvik eder. Mezopotamya’dan Roma’ya kadar uzanan süreklilik ve değişim kavramları tartışılır. Tarihsel olayların çağdaş dünya üzerindeki etkileri vurgulanır. Dönemin kültürel mirasının günümüz medeniyetine katkıları değerlendirilir. Uygarlıkların yükseliş ve çöküş nedenleri, çevresel ve sosyoekonomik faktörlerle ilişkilendirilir. Ders boyunca eleştirel düşünme ve tarihsel analiz becerileri geliştirilir. Öğrencilerden dönem sonu projesi kapsamında belirli bir uygarlık üzerine ayrıntılı bir araştırma yapmaları istenir. Böylece, dersin sonunda öğrenciler İlkçağ tarihinin temel dinamiklerini, uygarlıklar arası ilişkileri ve insanlık tarihindeki süreklilik olgusunu bütüncül biçimde kavrarlar

Hafta	Konu
1	İlkçağ Tarihine Ve Temel Kavramlara Giriş.
2	Tarih Öncesi Dönem Ve Yazının Ortaya Çıkışı.
3	Mezopotamya Uygarlıkları Ve Kültürel Mirasları.
4	Eski Mısır Ve Nil Uygarlığı.
5	Anadolu Uygarlıkları Ve Politik Yapıları.
6	Ege Ve Yunan Dünyasında Gelişmeler.
7	Pers Ve Helenistik Dönem.
8	Ara Sınav
9	Roma’nın Kuruluşu Ve Cumhuriyet Dönemi.
10	Roma İmparatorluğu’nun Yükselişi.
11	Antik Dünyada Toplum Ve Ekonomi.
12	Din, Mitoloji Ve Sanat.
13	Felsefe Ve Bilimsel Düşüncenin Doğuşu.
14	İlkçağ Uygarlıklarının Çöküşü.
16	Yarıyıl Sonu Sınavı

Program Çıktıları
1	Tarihsel olayları bilimsel yöntemlerle inceleme, yorumlama ve analiz etme becerisi kazanır.
2	Birincil ve ikincil kaynakları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir.
3	Ulusal tarih bilgisini evrensel tarih perspektifiyle ilişkilendirir.
4	Kültürel mirasın korunması ve toplumla paylaşılması konusunda duyarlılık gösterir.
5	Tarih disiplininde akademik araştırma yapma, rapor hazırlama ve bilimsel yazı yazma becerisi kazanır.
6	Farklı dönem ve medeniyetleri karşılaştırarak tarihsel süreçleri çok boyutlu değerlendirir.
7	Yabancı dil ve dijital araçları kullanarak tarih alanında bilgiye erişir ve paylaşır.
8	Tarihsel bilgi ve birikimini eğitim, kültür, arşiv ve medya gibi alanlarda uygulayabilir.
9	Eleştirel düşünme, problem çözme ve bağımsız karar verme becerisi geliştirir.
10	Etik değerlere bağlı, toplumsal sorumluluk bilinci yüksek, mesleki ve akademik dürüstlüğe sahip bireyler yetiştirir.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10
İlkçağ uygarlıklarının temel özelliklerini tanıyabilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Mezopotamya, Mısır, Yunan ve Roma uygarlıklarını karşılaştırabilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
İlkçağ tarihine ait kaynakları eleştirel bir bakışla değerlendirebilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Antik toplumların siyasal, ekonomik ve kültürel yapılarını analiz edebilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
İlkçağ uygarlıklarının modern dünya üzerindeki etkilerini açıklayabilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/426082