TDE135 - Klasik Türk Şiiri Şiir Estetiği

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Klasik Türk Şiiri Şiir Estetiği	TDE135	1	2 + 0	2,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - Lisans (Yüz yüze)
Amaç	Klasik Türk Şiiri estetiğini tanımak, eserlerin estetik değerlerini tespit edebilmek
Ders İçeriği	Klasik Türk şiiri estetiği, sanatlar, ses özellikler, stilistik

Hafta	Konu
1	Estetik nedir? Estetiğin gündelik dildeki kullanımı ve özel bir kavram olarak estetik. Estetik eğitiminin gerekçesi. Yaşam ile estetik arsındaki bağ, estetiğin yaşamımızdaki yeri
2	Sanat ve estetik ilişkisi. Sanatın doğası, klasik sanat anlayışı. Estetik deneyim nedir? Klasik şiirde estetik deneyimin işlevi.
3	Klasik şiir nedir? Şiir türü olarak klasik şiirin tanımı, sınırları, edebî gelenek içindeki yeri. Aruz, nazım birimi ve söz sanatları.
4	Güzellik kavramı. Estetikte güzellik anlayışı. Klasik şiirde “güzel” olanın neliği. Güzel yüz, güzel söz, güzel davranış.
5	Mecaz ve anlam çokluğu. Klasik şiirde estetik bir değer olarak mecaz, teşbih, istiare ve mazmunlar. Anlam zenginliğinin estetik boyutu.
6	Söz ve ses estetiği. Ahenk, musiki, redif ve kafiye. Şiirde sesin estetik işlevi. Ses ile anlam uyumu.
7	Ara Sınav
8	Klasik şiirde hayal ve imge. Hayalin estetik kurucu rolü. Benzetmeler, rüya dili ve şiirsel gerçeklik.
9	Şairlik ve ilham. Şair kimdir? İlham nedir? Klasik şiirde ilhamın estetik meşruiyeti.
10	Sûret ve mâna. Dış biçim ile iç anlam ilişkisi. Biçimin estetik değeri. Klasik şiirde “kalıp” eleştirilerine cevaplar.
11	Mazmun estetiği. Mazmun nedir? Klasik şiirde mazmunların ortak kültürdeki yeri ve estetik haz üretimi.
12	Temsil ve tasvir. Doğanın, aşkın, insanın temsili. Klasik şiirde tasvir estetiği: göz, saç, gül, bahar, meyhane vb.
13	Klasik şiirde dinî ve tasavvufî estetik. İlahi aşk, marifet, keşf, remiz ve mecazın işlevi.
14	Final

Program Çıktıları
1	Türk edebiyatı ve edebiyat tarihi, Türk lehçeleri-alfabeleri Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi ve yazılı (Eski ve Yeni Türk Edebiyatı) ve sözlü (anonim edebiyat, âşık edebiyatı, tekke tasavvuf edebiyatı) edebi geleneklerle ilgili ileri düzeyde, güncel teorik ve uygulamalı bilgilerine sahiptir.
2	Disiplinler arası bir farkındalıkla alanıyla ilgili akademik araştırmalar gerçekleştirir.
3	Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerini, araştırma metotlarını, bilgi ve teorilerini; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında uygular
4	Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık faaliyetlerin yürütülmesinde bireysel veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
5	Alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri sosyal/kültürel/ekonomik katma değeri olan düşünceye/yaklaşıma/ürüne dönüştürülmesi hususunda sorumluluk alır.
6	Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
7	Öğrenme gereksinimlerini belirleyerek öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir
8	Eğitimi boyunca edindiği bilgi ve becerilerle yaşam boyu öğrenmeye yönelik bir motivasyon ve tutum geliştirir.
9	Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
10	Alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme, düşünceleri ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır
11	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
12	Alanıyla ilgili yaptığı araştırmalarda bilgi ve bilişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanır.
13	Alan ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Türk kültürü, dili ve edebiyatıyla ilgili güncel problemlere bireysel çalışmalarıyla veya bir ekibin üyesi olarak çözümler üretir ve ürettiği çözümleri alan uzmanlarla paylaşır.
15	Eleştirel düşünme, akademik yazım ve sunum konularında temel becerilere sahiptir

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Öğrenci şiir ve estetik hakkındaki temel bilgilere sahip olur.	5	3	3	2	3	3	4	5	4	4	4	4	4	4	4
Öğrenci klasik Türk şiirinde lafız ve mananın önemini kavrar.	5	2	3	2	5	5	5	5	5	5	5	5	5	5	5
Öğrenci şiir ve estetik arasındaki ilişkiyi kavrar.	5	3	3	2	5	5	5	5	5	5	5	5	5	5	5
Divan şairlerinin şiirle ve sanatla ilgili görüşlerini kavrar.	5	3	3	2	4	5	5	4	5	5	4	4	5	4	4
Şiirin akıl ve ruhla ilişkisi, şiir-felsefe ilişkisini kavrar.	5	4	3	4	4	5	5	5	5	4	5	4	5	5	5
Ortalama Değer	5	3	3	2,4	4,2	4,6	4,8	4,8	4,8	4,6	4,6	4,4	4,8	4,6	4,6

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/429349