MOS132 - Bağımlılık ve Bağımlılıkla Mücadele

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU

OPTİSYENLİK

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Bağımlılık ve Bağımlılıkla Mücadele	MOS132	1	2 + 0	2,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Optisyenlik - Ön Lisans (Yüzyüze)
Amaç	Bu dersin amacı, öğrencilerde bağımlılık kavramına yönelik farkındalık oluşturmak, bağımlılık türleri, nedenleri ve sonuçlarını kavratmak, bağımlı bireylerle etkili iletişim kurabilme becerilerini geliştirmek ve bağımlılıkla mücadelede kullanılan stratejileri öğretmektir. Ayrıca ders, teknolojinin olumsuz etkilerini tanıtmayı, bu etkilerle başa çıkma yöntemlerini kazandırmayı ve doğru teknoloji kullanım alışkanlıkları geliştirmeyi hedefler. Ders boyunca öğrenciler, bağımlılık kavramının tanımını, türlerini, nedenlerini, bağımlılıkla ilgili kavramsal çerçeveleri ve literatürü inceleyerek bağımlılığın bireysel ve toplumsal etkilerini analiz eder; sağlıklı baş etme stratejileri geliştirerek bu bilgileri günlük yaşamda uygulamayı öğrenirler.
Ders İçeriği	Ders kapsamında; bağımlılıkla ilgili temel kavramlar ve tanımlar, bağımlılık türleri (madde, teknoloji vb.), bağımlılığın nedenleri ve kişiyi bağımlılık sürecine hazırlayan aile, akran ve toplumsal risk faktörleri ele alınır. Bağımlı çocuk, ergen ve yetişkinlerle etkili iletişim becerileri, bağımlılıkta sosyal hizmetin önemi, bağımlılık modelleri ve önleme çalışmaları incelenir. Ayrıca bağımlılığın bireysel ve toplumsal sonuçları, bağımlılıkla mücadelede ulusal politika ve stratejiler ile tedavi ve rehabilitasyon sürecinde yeniden uyumun sağlanmasına yönelik yaklaşımlar detaylandırılır.
Ders Veren	Bilge ÇİFTCİ

Hafta	Konu
1	Tanıtım, Bağımlılığa giriş
2	Bağımlılıkla İlgili Temel Kavramlar
3	Bağımlılığın Nedenleri ve Bağımlılık Süreci 1
4	Bağımlılığın Nedenleri ve Bağımlılık Süreci 2
5	Bağımlılıkla Mücadele ve Önleme
6	Madde Bağımlılığı 1
7	Madde Bağımlılığı 2
8	Alkol Bağımlılığı
9	Tütün Bağımlılığı 1
10	Tütün Bağımlılığı 2
11	Davranışsal Bağımlılıklar 1
12	Davranışsal Bağımlılıklar 2
13	Bağımlılıklarla ilgili Güncel Konular
14	Sağlıklı Yaşam

Ders İş Yükü	Çalışma Türü / Öğretim Metotlar	Süresi (Saat)	Sayısı
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme	Tartışmalı Ders	2	4
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması	Beyin Fırtınası	2	2
Dinleme ve anlamlandırma	Ders	2	13
Ara Sınav 1		3	1
Ödev 1		5	1
Final		5	1
Ders İş Yükü:		51
AKTS (Ders İş Yükü / 25.5):		2

Program Çıktıları
1	1. Alanındaki uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir. Aynı zamanda sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
2	2. Alanındaki temel bilimsel bilgiye ulaşma, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. Aynı zamanda alanıyla ilgili temel mesleki yasal mevzuatı anlayabilir.
3	3. Alanı ile ilgili temel bilgisayar programlarını ve ilgili teknolojileri kullanır.
4	4. Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; mesleği ile ilgili gelişimleri takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahiptir.
5	5. Öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve öğrenmesini yönlendirir.
6	6. Alanı ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinlikleri yaşam boyu öğrenme bilinciyle güncelleyip kendini kişisel ve mesleki olarak geliştirebilme.
7	7. Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun olarak katkıda bulunur.
8	8. Bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi
9	9. Alanla ilgili problemleri saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun güncel yöntemleri ve modelleri seçme ve uygulama becerisi
10	10. Birey ve halk sağlığı ve iş güvenliği konularının bilincinde olabilme
11	11. Alanıyla ilgili toplumun ve dünyanın gündemindeki olaylara duyarlı olup gelişmeleri izleyebilme
12	12. Kalite yönetimine uygun davranıp süreçlere katılabilme
13	13. Temel düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme
14	14. Dış görünüm, kişisel bakım, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olabilme
15	15. Alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Bağımlılık kavramını tanımlar ve türlerini ayırt eder.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-
Bağımlılığın nedenlerini ve bağımlılık sürecini açıklayarak risk faktörlerini analiz eder.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-
Bağımlılıkla mücadele ve önleme stratejilerini değerlendirir ve doğru başa çıkma yöntemlerini önerir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	4	-	-	-	-	-
Madde, alkol, tütün ve davranışsal bağımlılıkların bireysel ve toplumsal sonuçlarını tartışır.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	4	-	-	-	-	-
Bağımlılıkla mücadelede ulusal politika, strateji ve sağlıklı yaşam yaklaşımlarını uygular.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	4,6	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/437330