MBG5043 - Tatlısu Ekolojisi

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ

MOLEKÜLER BİYOLOJİ - YL

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Tatlısu Ekolojisi	MBG5043		3 + 0	7,5	Seçmeli

Birim Bölüm	Moleküler Biyoloji - YL - Lisansüstü (DÖNEMSEL ŞARTLARA GÖRE YÜZ YÜZE VEYA UZAKTAN EĞİTİM ŞEKLİNDE)
Amaç	Tatlısu ekosistemlerinin temel özelliklerini ve önemini öğrenme.
Ders İçeriği	Tatlı su ekolojisine giriş, fiziksel ve kimyasal faktörlerin Tatlısu ekolojisine etkileri, Tatlısu organizma tipleri, Tatlısuların biyolojik çeşitliliği, Tatlısu ekosistemleri beslenme ve habitat adaptasyonları, Tatlısu ekosistemlerinde besin zinciri, ötrofikasyon ve canlılar üzerindeki etkileri, olağandışı ve ekstrem sucul habitatlar, Türkiye ve dünyada Tatlısu habitatlarına örnekler, İnsanın Tatlısu ekosistemlerine etkisi, bu kaynakların korunması ve yönetimi.

Hafta	Konu
1	Tatlısu ekolojisine giriş; tatlısu ekosistemlerinin sınıflandırılması, tatlısu ekosistemlerine genel yaklaşım, göl ve baraj, nehir ve akarsu, sulakalan ve yer altı sularının ekosistemleri
2	Yeraltı Suları: Yeraltı sularının önemi, yeraltı suyunda yaşayan fauna, stigobit canlılar, yeraltı sularına insan etkisi
3	Kaynak suları: kaynak sularının sınıflandırılması (hidrolojik, morfolojik, Limnolojik) Heleokren, Reokren, Limnokren kaynaklar, Kaynak sularında yaşayan organizmalar (krenobiyont canlılar)
4	Lotik sistemler: akarsu tipleri, akarsu ve 4 yeraltısuyu ilişkisi, su masası, akarsu jeomorfolojisi, akarsu hiyerarşik sistemi
5	Lotik sistemler: akarsu canlıları ve habitatları, akarsu süreklilik kavramı, akarsu besin zinciri (grazing ve detritial) ve besin zincirinde bentik omurgasızların fonksiyonel rolleri,
6	Akarsularda zonlaşma: fizikokimyasal ve morfolojik yapıya göre (erozyon ve birikim zonları), balık türlerine göre zonlaşma; Rhitral ve potamal zonlar, riparian zon
7	Akarsu canlılarını etkileyen abiyotik faktörler: su sıcaklığı, akıntı hızı, ışık, besin tuzu gibi faktörlere bağlı olarak akarsu canlılarının dağılımı.
8	Akarsularda insan etkisi: habitat modifikasyonu, dere ıslahı ve taşkın önleme, baraj yapımı, şehirleşme, sanayileşme, kirlilik, madencilik faaliyetleri vb.
9	Tatlısu lotik sistemleri: Jeomorfoloji, göllerin jeomorfolojik oluşumu,
10	Tatlısu sulakalan tipleri: hidrofit ve hidrik toprak, geçici sulakalanlar, sazlık bataklık, ormanlık bataklık, asidik ve alkali turba bataklıklar, taşkın ovaları
11	Sulakalanların sınıflandırılması, RAMSAR sözleşmesi; Türkiye'de ve dünyada bazı özel tatlısu habitatlarına örnekler
12	Tatlısu canlılarının çeşitliliği ve uyum mekanizmaları I (Sucul bitkiler, rotiferler, mikro krustaseler, bentik omurgasızlar ve sucul böceklerin tatlısu ekosistemlerine uyum mekanizmaları)
13	Tatlısu canlılarının çeşitliliği ve uyum mekanizmaları II (balıklar)
14	İki yaşamlılar, sürüngenler su kuşları ve sucul memelilerin tatlısu ekosistemlerine uyum mekanizmaları.

Program Çıktıları
1	Uzmanlık Alanı ölçeğinde metot geliştirme yöntemlerini ve bilgi elde etme yöntemlerini sağlar.
2	Konu üzerine uygulama yapar.
3	Alanıyla ilgili literatür düzeyinde temel bilgiye sahip olur.
4	Sonuçlarını anlatabilir ve tartışabilir.
5	Özgün konular belirleyebilir.
6	Öğrenciler moleküler biyoloji, genetik ve biyoteknoloji ve ilgili alanlarda özgün teknik becerileri geliştirir ve laboratuarda bağımsız olarak çalışabilme yeteneği kazanır.
7	Öğrenciler omik ve rekombinant DNA teknolojilerinin avantajlarını, sınırlarını ve bunların problem çözümlemede nasıl kullanılacağını anlar.
8	Moleküler Biyoloji alanındaki kazanımlarını disiplinler arası çalışmalarda kullanma yetkinliğine sahiptir.
9	Proje tabanlı çalışma yönünde tutum geliştirir.
10	Akademik ve kültürel birikimi ile bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunur.
11	Bilgisayar ve bilişim teknolojilerini alan amaçları doğrultusunda ileri düzeyde kullanabilir.
12	Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
13	Moleküler Biyoloji lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, bilgilerini ilgili bilim dallarında uzmanlık düzeyinde geliştirir.
14	Çalışma alanındaki konularda/uygulamalarda, evrensel ve toplumsal değerlere duyarlı, ülke çıkarlarını gözeten, araştıran, üreten, etik değerlere sahip bir bireydir.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14
Tatlısu ekolojisinin temel kavramlarını tanımlar.	3	2	3	3	5	4	3	3	3	4	3	4	4	3
Tatlısu ekosistemleri ve ekstrem tatlısu habitat tipleri hakkında bilgi edinir.	4	3	3	3	3	3	4	3	4	3	3	3	2	3
Populasyon dinamikleri, besin zinciri ve adaptasyonların sucul ekosistemlerdeki önemini kavrar	2	3	4	4	3	2	2	3	3	2	4	3	3	3
Ötrofikasyonun sucul ekosistemler ve tatlısu organizmalarının dağılımlarına etkileri hakkında bilgi edinir	4	4	2	2	3	3	3	4	4	3	2	3	3	3
Tatlısu ekosistemlerinde insan etkisinin oluşturduğu problemler ve çözümleri hakkında bilgi sahibi olur Tatlısu ekosistemlerinin korunması konusunda sorumluluk alır	3	3	3	3	3	4	3	2	3	4	3	4	3	3
Ortalama Değer	3,2	3	3	3	3,4	3,2	3	3	3,4	3,2	3	3,4	3	3

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/439450