TDE6029 - Klasik Türk Edebiyatında Tür ve Şekil Bilgisi

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - DR

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Klasik Türk Edebiyatında Tür ve Şekil Bilgisi	TDE6029		3 + 0	7,5	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - DR - Lisansüstü (Yüz yüze)
Amaç	Eski Türk edebiyatı nazım ve nesir türlerini tanımak, nazım ve nesir metinleri üzerinde edebî sanatları tespit etmek.
Ders İçeriği	Klasik Türk edebiyatında türler Klasik Türk edebiyatında edebî sanatlar

Hafta	Konu
1	Recaizâde Mahmut Ekrem, Ali Nihat Tarlan, Cem Dilçin ve Ahmet Mermer’in edebî sanat tasnifleri, edebî tür tanımı.
2	Teşbih ve İstiâre: Maşûkun güzellik unsurlarıyla ilgili teşbih ve istiâreler, mazmun kavramı, Allah ile ilgili edebî türler: Tevhîd...
3	Teşhîs ve İntâk; Peygamberlerle İlgili edebî türler: Hilye, Kırk Hadis, Mevlid, Mirâcnâme, Na't, Siyer.
4	Leff ü Neşr ve Tenâsüb; Dinî Günler ve Bayramları Anlatan Türler: Iydıye, Ramazaniye Ahlakî Türler: Pend-nâme.
5	İktibâs ve İrsâl-i Mesel; Sosyal Yaşamı ve Eğlence Hayatını Anlatan Türler
6	Telmîh; Bir Yeri veya Yerleşim Yerlerini Anlatan Türler: Belde-nâme, dâriye, hamâm-nâme, sâhil-nâme, seyâhat-nâme, sefâret-nâme, şehr-engîz
7	Mübâlağâ ve Tezat; Savaşları Anlatan Türler: Gazavâtnâme, Fetih-nâme, Selîm-nâme Mevsimleri Anlatan Türler: Bahâriye, Temmûziye, Hazâniye ve Şitâiye
8	Ara Sınav (Tarih Düşürme Sanatı)
9	Hüsn-i Ta'lîl, Tecâhül-i Ârif, İstifham; Yorum ve Tahminlerde Bulunulan veya Bilmece Niteliği Taşıyan Türler:Fâl-nâme..
10	Mecâz-ı Mürsel, Kinâye, Tevriye, Ta'rîz; Alay, Şaka, Yergi veya Şikâyet İçeren Türler: Hasb-i Hâl, Hezel, Hiciv.
11	Aks, Cinas, İâde, İştikak; Övgü veya Tebrîk İçeren Türler: Fahriye, Medhiye, Sıhhat-nâme.
12	Nidâ, Rücû, Sihr-i helâl, Tekrîr; Ölümü Anlatan Türler: Mersiye, Maktel-i Hüseyin.
13	Nadir görülen edebî sanatlar. Biyografik Türler: Sergüzeşt-nâme
14	Nadir görülen edebî sanatlar. Biyografik Türler: Sergüzeşt-nâme

Program Çıktıları
1	Yüksek lisans düzeyinde edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri geliştirir, genişletir ve derinleştirir.
2	Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme, yeni ve karmaşık fikirleri, tartışmaları, gelişmeleri çözümleyebilme ve değerlendirmede uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşır.
3	Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar, çözümler ve yeni bilgiler oluşturur.
4	Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür.
5	Edindiği uzmanlık bilgisini ve problem çözme ve uygulama becerilerini disiplinler arası çalışmalarda kullanır.
6	Bir yabancı dili Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde kullanarak alan uzmanları ve alan dışı kişi ve kurumlarla sözlü ve yazılı iletişim kurar.
7	Alanıyla ilişkili özgün bir konuyu araştırır, kavrar, tasarlar, uyarlar ve uygular.
8	Alanıyla ilgili özgün bir çalışmayı, programı ve projeyi bağımsız olarak gerçekleştirerek ilgili alandaki bilimsel çalışmalara katkıda bulunur.
9	Uzmanlık alanında özgün ve disiplinler arası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar.
10	Uzmanlık alanıyla ilgili özgün çalışmalar yaparak ya da var olan çalışmalara yeni yorumlar getirerek bilginin sınırlarını genişletir.
11	Uzmanlık alanında yaratıcı ve eleştirel düşünür, sorun çözebilme, karşılaştırabilme, planlayabilme gibi üst düzey karar alma süreçlerini kullanarak alanıyla ilgili yeni düşünce, model, yöntem ve uygulamalar geliştirir.
12	Alanında bulunan uzman kişiler ile alanındaki konuları tartışırken özgün görüşler öne sürer ve alanındaki yetkinliğini ve disiplinler arası bakış açısını gösteren etkili bir iletişim kurar.
13	Alanındaki ilişkileri yönlendiren norm ve kuralları eleştirel bir bakış açısıyla inceler, geliştirir ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetir.
14	Uzmanlık alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
15	Alanıyla ilgili konularda karşılaşılan bilimsel, kültürel, sanatsal ve etik sorunların çözümüne katkıda bulunur ve bu değerlerin gelişimini destekler.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Türk dili ve edebiyatı alanında kişi ve kurumları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini aktarır. Alanı ile ilgili çözüm önerilerini modern kuramlara dayanarak uygulamalı olarak ortaya koyar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Klasik Türk edebiyatının poetikası, dönemleri, hayat ve toplumla olan ilişkisi, dil-kültür ve medeniyete olan katkılarıyla günümüz edebiyatına olan etkilerini öğrenir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Sahada derleme, yöntem ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olur.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Türk dili ve edebiyatı alanında edinmiş olduğu bilgi ve becerileri, disiplinler arası çalışmalarda kullanır.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Klasik Türk edebiyatı dilbilgisi özelliklerini, alfabesini öğrenir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/439953