TDE5002 - Cümle Bilgisi I

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - YL

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Cümle Bilgisi I	TDE5002		3 + 0	7,5	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - YL - Lisansüstü (Yüz yüze)
Amaç	Türkçede kelime gruplarının morfolojik, işlevsel, yapısal ve bağımlılık ilişkisi yönlerinden tasnif yöntemlerini öğretmek ve bu yöntemlere göre tahlil yapabilmelerini sağlamaktır.
Ders İçeriği	Türkçenin kelime grubu düzeyinde sözdizimi yapısını öğrenmek. Kelime gruplarını morfolojik, yapısal, işlevsel ve sentaktik ilişki yönlerinden tasnif etmek. Kelime grubu çözümlemeleri yapmak. Her türlü edebî metni kelime grupları bakımından analiz etmek. Türkçenin sözdizimi yapısıyla ilgili temel kuralları öğrenmek.
Ders Veren	Halilibrahim ERTÜRK

Hafta	Konu
1	Sentaktik ilişki türlerinden belirtme ilişkisi ve kelime grubu tanımı
2	Türkçede kelime grubu araştırma tarihi ve tasnifleri
3	Kelime gruplarının morfolojik, işlevsel, yapısal ve bağımlılık ilişkisi yönlerinden tasnifi
4	Basit kelime grupları, isimli kelime grupları, uyum yöntemi
5	Basit kelime grupları, isimli kelime grupları, sıralanma, yönetim ilişkisi
6	6. Hafta Basit kelime grupları, fiilli kelime grupları, uyum yöntemi Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
7	7. Hafta Basit kelime grupları, fiilli kelime grupları, sıralanma, yönetim ilişkisi Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
8	8. Hafta Birleşik kelime grupları Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
9	9. Hafta Üç ögeli kelime grupları Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
10	10. Hafta Üç ögeli isimli kelime grupları Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
11	11. Hafta Üç ögeli fiilli kelime grupları Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
12	12. Hafta Çok ögeli isimli kelime grupları Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
13	13. Hafta Çok ögeli fiilli kelime grupları Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz
14	14. Hafta Kelime grubu çözümlemeleri (manzum ve mensur metinler üzerinde) Anlatım, soru-cevap, sentaktik analiz

Program Çıktıları
1	Uzmanlaştığı anabilim dalında bilimsel araştırmalar yapma, akademik yazım ve akademik sunum konularında ihtiyaç duyulan teorik ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2	Temel edebiyat ve dil kaynaklarını, özelliklerini bilir ve tenkit eder, edebi metinlerdeki verileri bilimsel ve teknik yöntemlerle analiz edip değerlendirir.
3	Edebiyat metinlerini farklı teoriler ve bakış açıları ışığında analiz eder ve yorumlar.
4	Disiplinlerarası düşünür, sorgular, yorumlar ve değerlendirir.
5	Türk Dili ve Edebiyatıyla ilgili temel kavramları ve edebiyatın diğer sosyal bilimlerle ilişkisini, benzerlik ve farklarını kavrar ve açıklar.
6	Alanına yenilik getiren bilgi, düşünce, uygulama veya teknolojilerin hayata geçirilmesinde entelektüel riskler ve sorumluluklar alır.
7	Bir araştırma projesine yönelik etkinlikleri ve ilişkileri planlar ve yönetir.
8	Uzmanlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
9	Öğrenme gereksinimlerini belirler; öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir.
10	Uzmanlaştığı alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.
11	Uzmanlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
12	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
13	Uzmanlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Düzeyinde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar ve tartışır.
15	Uzmanlık alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Türkçenin kelime grubu düzeyinde sözdizimi yapısını öğrenir.	5	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-	-	-
Kelime gruplarını morfolojik, yapısal, işlevsel ve sentaktik ilişki yönlerinden tasnif edebilir.	5	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-	-	-
Kelime grubu çözümlemeleri yapabilir.	5	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-	-	-
Her türlü edebî metni kelime grupları bakımından analiz edebilir.	5	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-	-	-
Her türlü edebî metni Türkçenin sözdizimi yapısıyla ilgili temel kuralları öğrenir.	5	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	5	-	-	-	-	-	-	5	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/439981