TDE5050 - Uygurca

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - YL

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Uygurca	TDE5050		3 + 0	7,5	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - YL - Lisansüstü (yüzyüze)
Amaç	Uygurların tarihleri ve kültürleri hakkında bilgi vermek. Eski Türkçenin ikinci evresi olan Uygurcanın başlıca dil özelliklerin anlatmak; . 3. Uygurca metinlerin okuyup anlayabilmek ve dil incelemesi yapabilmek.
Ders İçeriği	1. Uygurcanın Türk dil tarihindeki yeri ve önemi. 2. Uygurca metinlerin keşfi ve yapılan ilk önemli çalışmalar. 3. Uygurca metinlerin yazım ve dil özellikleri. 4. Türklerin kullandıkları alfabeler ve inandıkları dinler.

Hafta	Konu
1	Ötüken Uygur kağanlığının yıkılışını takiben Uygurların geldikleri yerlerde kurdukları yeni devletler; Eski Uygurcanın Türk Dili tarihindeki yeri ve önemi; Eski Uygurcanın Orhon Türkçesinden farklı özellikleri.
2	Eski Uygurca metinlerin keşfi ve yapılan ilk çalışmalar; Uygurca eserlerin yazımında kullanılan alfabeler; Eski Uygur Edebiyatı (Budist çevreye ait metinler, Mani dinine ait metinler, Nestoriyan çevreye ait metinler; Din Ddışı metinler) hakkında genel bilgilerin aktarılması..
3	Eski Uygurcanın dil bilgisi; Eski Uygurcanın dil özellikleri, art zaman ve eş zamanlı olarak karşılaştırılması.
4	Din dışı metinler kapsamında Tıp Metinlerinden parçaların okutulması ve incelenmesi.
5	Eski Uygurca Hukuk vesikalarından örnek parçaların okutulması ve incelenmesi.
6	Eski Uygurca mektuplarından örnek metinlerin okutulması ve incelenmesi.
7	Eski Uygurlara ait şiirlerden seçilmiş parçaların okunup işlenmesi.
8	Ara sınav
9	Hiristiyan/Nestoriyan çevreye ait metinlerden okumak ve dil incelemesi yapmak.
10	Eski Uygurca Mani Dinine ait metinlerden Huastuanift'ten okuma yapmak ve incelemek.
11	Budist Uygur Edebiyatı metinlerinden örnek parçaların okutulması ve incelenmesi.
12	Altun Yaruk Sudur'dan Aç Bars Hikayesi'ne ait parçaların okunması ve incelenmesi.
13	Altun Yaruk Sudur'dan Aç Bars Hikayesi'ne ait parçaların okunması ve incelenmesi.
14	Eski Uygurca Budist çevreye ait örnek metin incelenmesi.

Program Çıktıları
1	Uzmanlaştığı anabilim dalında bilimsel araştırmalar yapma, akademik yazım ve akademik sunum konularında ihtiyaç duyulan teorik ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2	Temel edebiyat ve dil kaynaklarını, özelliklerini bilir ve tenkit eder, edebi metinlerdeki verileri bilimsel ve teknik yöntemlerle analiz edip değerlendirir.
3	Edebiyat metinlerini farklı teoriler ve bakış açıları ışığında analiz eder ve yorumlar.
4	Disiplinlerarası düşünür, sorgular, yorumlar ve değerlendirir.
5	Türk Dili ve Edebiyatıyla ilgili temel kavramları ve edebiyatın diğer sosyal bilimlerle ilişkisini, benzerlik ve farklarını kavrar ve açıklar.
6	Alanına yenilik getiren bilgi, düşünce, uygulama veya teknolojilerin hayata geçirilmesinde entelektüel riskler ve sorumluluklar alır.
7	Bir araştırma projesine yönelik etkinlikleri ve ilişkileri planlar ve yönetir.
8	Uzmanlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
9	Öğrenme gereksinimlerini belirler; öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir.
10	Uzmanlaştığı alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.
11	Uzmanlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
12	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
13	Uzmanlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Düzeyinde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar ve tartışır.
15	Uzmanlık alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Öğrenciler Türk dilinin en eski dönemlerini tanımlar. Eski Uygurcanın Türk dili tarihindeki yerini ve önemini bilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Eski Uygur alfabesini ve imla özelliklerini öğrenir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Eski Uygurca metinlerin keşfi, üzerine yapılan önemli çalışmaları ve başvuru kaynaklarını bilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Uygurcanın başlıca dil özelliklerini hem Türk Dilinin tarihi dönemleriyle hem de Türkiye Türkçesiyle karşılaştırır.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Uygurca metinleri okur, anlamlandırır ve dil incelemesi yapar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/440029