TDE5057 - Yeni Uygurca

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - YL

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Yeni Uygurca	TDE5057		3 + 0	7,5	Seçmeli

Birim Bölüm	Türk Dili ve Edebiyatı - YL - Lisansüstü (yüzyüze)
Amaç	Çağdaş Uygurcanın Türk dilleri içindeki yerini tanımlamak; Çağdaş Uygurcanın art zamanlı ve eş zamanlı dil bilgisini öğretmek; Çaşdaş Uygur yazı dili ve imla özelliklerini göstermek; Çağdaş Uygurca metinleri okuyup dil incelemesi yapmak.
Ders İçeriği	Türk dillerinin tasnifi çerçevesinde Çağdaş Uygurcanın yeri; Uygurların Kullandıkları alfabeler; Çağdaş Uygur yazısı ve imla özellikleri; Çağdaş Uygurcanın dil bilgisi; Çağdaş Uygurcanın söz varlığı; Çağdaş Uygurca metin okumaları ve dil incelemeleri.

Hafta	Konu
1	Türk Dilllerinin tasnifi üzerine yapılan çalışmalar kaapsamında Çağdaş Uygurcanın yeri hakkındaki görüşler incelenir; Türk Dilinin tarihi dönemlerinden başlayarak Çağdaş Uygurcaya kadarki dönemler gösterilir.
2	Geçmişten bugüne Uygurların tarihi aktarılır; Uygurların bugünkü durumu dil, kültür vd. konularla anlatılır; Uygurların kullandıkları alfabeler sırasıyla gösterilir.
3	Çağdaş Uygurcanın başlıca dil özellikleri Türk dilinin tarihi dönemleri ve Türkiye Türkçesiyle karşılaştırmalı olarak öğretilir. Çağdaş Uygurcanın çekim ekleri örneklerle gösterilir.
4	Çağdaş Uygurca grameri konusu devam edilir. Çağdaş Uygurca kısa metinlerden okuması ve dil incelemesi yapılır.
5	Çağdaş Uygurca yapım ekleri örneklerle gösterilir; Uygurca metin okuması ve dil incelemesi yapılır.
6	Çağdaş Uygurca dil bilgisi işlenmeye devam eder, metin okutulur ve dil incelemesi yapılır.
7	Çağdaş Uygurcanın temel sözlükleri tanıtılır; Çağdaş Uygurcanın ağızları hakkında bilgi verilir.
8	Ara sınav
9	Çağdaş Uygur Edebiyatına giriş; önemli yazarlar ve eserleri tanıtılır.
10	Abduhalık Uygur eserlerinden okuma yapmak ve incelemek.
11	11. Abdurehim Ötkür eserlerinden okuma yapmak ve incelemek.
12	Uygurca metin okumak ve inceleme yapmak.
13	Uygur Kültürünü örnekleriyle anlatmak; kültür ve örf adetlerle ilgili örnek metinler okumak.
14	Uygur Fokloru: Halk edebiyatı ürünlerinden okuma yapmak.
15	Final sınavı

Program Çıktıları
1	Uzmanlaştığı anabilim dalında bilimsel araştırmalar yapma, akademik yazım ve akademik sunum konularında ihtiyaç duyulan teorik ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2	Temel edebiyat ve dil kaynaklarını, özelliklerini bilir ve tenkit eder, edebi metinlerdeki verileri bilimsel ve teknik yöntemlerle analiz edip değerlendirir.
3	Edebiyat metinlerini farklı teoriler ve bakış açıları ışığında analiz eder ve yorumlar.
4	Disiplinlerarası düşünür, sorgular, yorumlar ve değerlendirir.
5	Türk Dili ve Edebiyatıyla ilgili temel kavramları ve edebiyatın diğer sosyal bilimlerle ilişkisini, benzerlik ve farklarını kavrar ve açıklar.
6	Alanına yenilik getiren bilgi, düşünce, uygulama veya teknolojilerin hayata geçirilmesinde entelektüel riskler ve sorumluluklar alır.
7	Bir araştırma projesine yönelik etkinlikleri ve ilişkileri planlar ve yönetir.
8	Uzmanlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
9	Öğrenme gereksinimlerini belirler; öğrenme hedefleri doğrultusunda kendisinin ve sorumluluğu altındaki kişilerin performanslarının geliştirilmesine yönelik faaliyetleri planlar ve yönetir.
10	Uzmanlaştığı alan ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.
11	Uzmanlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
12	Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
13	Uzmanlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
14	Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Düzeyinde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar ve tartışır.
15	Uzmanlık alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14	PÇ 15
Çağdaş Uygurcanın Türk Dilleri arasındaki yerini Türk Dillerinin tasnifi çerçevesinde değerlendirir	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Uygur Tarihi, kültürü ve dili hakkında bilgi sahibi olur.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Uygur dili ve grameri konusundaki temel çalışmaları ve başvuru kaynaklarını bilir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Uygurcanın başlıca dil özelliklerini hem Türk Dilinin tarihi dönemleriyle hem de Türkiye Türkçesiyle karşılaştırır.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Çağdaş Uygurca metin okur, yorumlar, dil incelemesi yapar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/440036