MOS132 - Bağımlılık ve Bağımlılıkla Mücadele

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

MESLEK YÜKSEKOKULU

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Bağımlılık ve Bağımlılıkla Mücadele	MOS132	1	2 + 0	2,0	Seçmeli

Birim Bölüm	Çevre Koruma ve Kontrol - Ön Lisans (Yüzyüze)
Amaç	Bu dersin amacı, öğrencilerde bağımlılık kavramına yönelik farkındalık oluşturmak, bağımlılık türleri, nedenleri ve sonuçlarını kavratmak, bağımlı bireylerle etkili iletişim kurabilme becerilerini geliştirmek ve bağımlılıkla mücadelede kullanılan stratejileri öğretmektir. Ayrıca ders, teknolojinin olumsuz etkilerini tanıtmayı, bu etkilerle başa çıkma yöntemlerini kazandırmayı ve doğru teknoloji kullanım alışkanlıkları geliştirmeyi hedefler. Ders boyunca öğrenciler, bağımlılık kavramının tanımını, türlerini, nedenlerini, bağımlılıkla ilgili kavramsal çerçeveleri ve literatürü inceleyerek bağımlılığın bireysel ve toplumsal etkilerini analiz eder; sağlıklı baş etme stratejileri geliştirerek bu bilgileri günlük yaşamda uygulamayı öğrenirler.
Ders İçeriği	Ders kapsamında; bağımlılıkla ilgili temel kavramlar ve tanımlar, bağımlılık türleri (madde, teknoloji vb.), bağımlılığın nedenleri ve kişiyi bağımlılık sürecine hazırlayan aile, akran ve toplumsal risk faktörleri ele alınır. Bağımlı çocuk, ergen ve yetişkinlerle etkili iletişim becerileri, bağımlılıkta sosyal hizmetin önemi, bağımlılık modelleri ve önleme çalışmaları incelenir. Ayrıca bağımlılığın bireysel ve toplumsal sonuçları, bağımlılıkla mücadelede ulusal politika ve stratejiler ile tedavi ve rehabilitasyon sürecinde yeniden uyumun sağlanmasına yönelik yaklaşımlar detaylandırılır.

Hafta	Konu
1	Tanıtım, Bağımlılığa giriş
2	Bağımlılıkla İlgili Temel Kavramlar
3	Bağımlılığın Nedenleri ve Bağımlılık Süreci 1
4	Bağımlılığın Nedenleri ve Bağımlılık Süreci 2
5	Bağımlılıkla Mücadele ve Önleme
6	Madde Bağımlılığı 1
7	Madde Bağımlılığı 2
8	Alkol Bağımlılığı
9	Tütün Bağımlılığı 1
10	Tütün Bağımlılığı 2
11	Davranışsal Bağımlılıklar 1
12	Davranışsal Bağımlılıklar 2
13	Bağımlılıklarla ilgili Güncel Konular
14	Sağlıklı Yaşam

Program Çıktıları
1	Sürdürülebilir çevre yönetiminin gerçekleştirilmesi amacıyla Atık Yönetimi Piramidine göre ulusal ve uluslararası mevzuat ve yönetmeliklere uygun olarak doğal ve endüstriyel kirlenmenin önlenmesine yönelik atık yönetimini uygulama becerisi kazanır.
2	Çevre koruma ve kontrol amacıyla atıkları tanımlama, atığı kaynağında ayrı toplama ve geçici atık depolama sahasının işletilmesi için gerekli işleri yürütebilir.
3	Çevre koruma ve kontrol amacıyla atık ön işlem, atıkların bertaraf veya geri kazanıma gönderilmesi süreçlerini yürütebilir.
4	Sosyal hakların evrenselliği konularında yeterli bilince sahip olarak ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi, ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemi ve OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri hakkında yeterli bilince ve bilgiye sahip olarak uygulama becerisi kazanır.
5	Çevre kirliliği ölçümlerinde numune alınması, numunelerin korunması, saklanması, deney yapma, veri toplama, sonuçları raporlama ve değerlendirmek için tesiste karşılaştığı atık yönetimi hakkındaki problemlere karşı çözüm üretme yeteneği kazanır.
6	Kimya biliminin temel prensiplerini laboratuvar çalışmalarında uygulama ve yorumlama becerisi kazanır.
7	Kullanılan kimyasalların güvenlik ile ilgili kurallarını açıklar, kuralları uygular ve kimyasalların çevreye olan etkilerini tanımlar.
8	Çevre yönetimi faaliyetlerini mevzuata uygun bir şekilde yürütmek ve koordine ederek aylık faaliyet raporu hazırlamak ve takibini sağlar.
9	İç tetkik ve eğitim çalışmalarını gerçekleştirerek gerekli raporları hazırlayarak takibini sağlayabilecek bilgi ve beceriyi kazanır.
10	Çevre koruma, optimum kaynak kullanımı ve sürdürülebilirliği, çevre kirliliğinin önlenmesi, kontrolü ve doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi ile ilgili yeterli bilgi birikimine sahiptir.
11	Matematik, fen bilimleri ve mesleki alanda temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kazanır ve çözüm üretmede kullanabilme yeteneğine sahiptir.
12	Alanının gereksinimlerini karşılayacak temel düzeyde bilgisayar kullanım bilgisine sahiptir ve internet iletişim becerisi kazanır, ayrıca bu yolla doğru bilimsel kaynaklara ulaşabilme yetkinliğine sahiptir.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12
Bağımlılık kavramını tanımlar ve türlerini ayırt eder.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Bağımlılığın nedenlerini ve bağımlılık sürecini açıklayarak risk faktörlerini analiz eder.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Bağımlılıkla mücadele ve önleme stratejilerini değerlendirir ve doğru başa çıkma yöntemlerini önerir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Madde, alkol, tütün ve davranışsal bağımlılıkların bireysel ve toplumsal sonuçlarını tartışır.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Bağımlılıkla mücadelede ulusal politika, strateji ve sağlıklı yaşam yaklaşımlarını uygular.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/443271