| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Karahanlı Türkçesi | TDE301 | 5 | 3 + 0 | 4,0 |
| Birim Bölüm | TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI |
| Derece Seviye | Lisans - Zorunlu - Türkçe |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze |
| EBS Koordinatörü | Prof. Dr. İbrahim TAŞ |
| Ders Veren | Prof. Dr. İbrahim TAŞ |
| Amaç |
1. Karahanlı Türkçesiyle yazılmış eserleri tanıtmak. 2. Dönemin dil özellikleri hakkında öğrencileri bilgilendirmek. 3. Öğrencileri Karahanlı Türkçesi dönemi metinlerini okur düzeye getirebilmek. |
| Ders İçeriği |
Karahanlı Türkçesiyle yazılmış eserlerin ve Karahanlıca'nın dil bilgisinin incelenmesi; Tarihi Türk dilleri içerisinde Karahanlıca'nın yerinin belirlenmesi |
| Ders Kaynakları |
A. Dilâçar, 900. Yıldönümü Dolayısıyle Kutadgu Bilig İncelemesi, TDK Yay, 1972
İbrahim Taş, Kutadgu Bilig'de Söz Yapımı, TDK Yay., 2015 R. Dankoff & J. Kelly, Mahmūd al-Kāšγarī Compendium of The Turkic Dialects Zuhal Ölmez, Karahanlı Türkçesinin Dilbilgisi Üzerine Notlar. Doğumunun 990. Yılında Yusuf Has Hacip ve Eseri Kutadgu Bilig Bildirileri. Aysu Ata, Karahanlı Türkçesi - Türkçe İlk Kur'an Tercümesi (Rylands Nüshası - Giriş, Metin, Notlar, Dizin), Türk Dil Kurumu Yayınları Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun, Prof. Dr. Ziyat Akkoyunlu; Divanu Lugati't-Türk / Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin; Türk Dil Kurumu Yayınları İbrahim Taş, Kutadgu Bilig'te İkilemeler, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı BELLETEN, 2012/2, s. 43-95. Talat Tekin, Karahanlı Dönemi Türk Şiiri, Türk Dili, c. 51, Sayı 409 (198):81-157 Reşid Rahmeti Arat, Kutadgu Bilig I, Türk Dil Kurumu Yayınları; Tercüme II Türk Tarih Kurumu Yayınları;İndeks III Türk Kültür Araştırması Enstitüsü Yayınları Reşit R. Arat, Atebetü'l-Hakayık, TDK Yay., 2006 Necmettin Hacıeminoğlu, Karahanlı Türkçesi Grameri, TDK Yay., 1996 ATA, Aysu: Türkçe İlk Kur’an Tercümesi (Rylands Nüshası) Karahanlı Türkçesi (Giriş-Metin-Notlar-Dizin), Ankara 2004: TDK: 854. PRITSAK, Omeljan: “Karahanlılar”, İslâm Ansiklopedisi, 6. cilt, 231-273. SAĞOL YÜKSEKKAYA, Gülden, Mustafa ARGUNŞAH ve Özcan TABAKLAR: Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçaça Dersleri: İstanbul 2010. Kesit Yayınları. TEZCAN, Semih: “Kutadgu Bilig Dizini Üzerine”, TTK- Belleten, XLV (1981) 178: 23-78 ARAT, Reşid Rahmeti: Kutadgu Bilig, I, Metin, TDK 1947 (19792, 19913); II, Tercüme, TTK 1959 (19555); III, İndeks, Yay. K. Eraslan, O. F. Sertkaya, N. Yüce, TKAE, İstanbul 1979. KAÇALİN, Mustafa S.: Kaşgarlı Mahmud, Dîvânu Lugâti't-Türk Türk Dilinin İlk Sözlüğü: İstanbul 2023. Vakıfbank Kültür Yayınları. A. Dilâçar, 900. Yıldönümü Dolayısıyle Kutadgu Bilig İncelemesi, TDK Yay, 1972 İbrahim Taş, Kutadgu Bilig'de Söz Yapımı, TDK Yay., 2015 R. Dankoff & J. Kelly, Mahmūd al-Kāšγarī Compendium of The Turkic Dialects Zuhal Ölmez, Karahanlı Türkçesinin Dilbilgisi Üzerine Notlar. Doğumunun 990. Yılında Yusuf Has Hacip ve Eseri Kutadgu Bilig Bildirileri. Aysu Ata, Karahanlı Türkçesi - Türkçe İlk Kur'an Tercümesi (Rylands Nüshası - Giriş, Metin, Notlar, Dizin), Türk Dil Kurumu Yayınları Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun, Prof. Dr. Ziyat Akkoyunlu; Divanu Lugati't-Türk / Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin; Türk Dil Kurumu Yayınları İbrahim Taş, Kutadgu Bilig'te İkilemeler, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı BELLETEN, 2012/2, s. 43-95. Talat Tekin, Karahanlı Dönemi Türk Şiiri, Türk Dili, c. 51, Sayı 409 (198):81-157 Reşid Rahmeti Arat, Kutadgu Bilig I, Türk Dil Kurumu Yayınları; Tercüme II Türk Tarih Kurumu Yayınları;İndeks III Türk Kültür Araştırması Enstitüsü Yayınları Reşit R. Arat, Atebetü'l-Hakayık, TDK Yay., 2006 Necmettin Hacıeminoğlu, Karahanlı Türkçesi Grameri, TDK Yay., 1996 ATA, Aysu: Türkçe İlk Kur’an Tercümesi (Rylands Nüshası) Karahanlı Türkçesi (Giriş-Metin-Notlar-Dizin), Ankara 2004: TDK: 854. PRITSAK, Omeljan: “Karahanlılar”, İslâm Ansiklopedisi, 6. cilt, 231-273. SAĞOL YÜKSEKKAYA, Gülden, Mustafa ARGUNŞAH ve Özcan TABAKLAR: Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçaça Dersleri: İstanbul 2010. Kesit Yayınları. TEZCAN, Semih: “Kutadgu Bilig Dizini Üzerine”, TTK- Belleten, XLV (1981) 178: 23-78 ARAT, Reşid Rahmeti: Kutadgu Bilig, I, Metin, TDK 1947 (19792, 19913); II, Tercüme, TTK 1959 (19555); III, İndeks, Yay. K. Eraslan, O. F. Sertkaya, N. Yüce, TKAE, İstanbul 1979. KAÇALİN, Mustafa S.: Kaşgarlı Mahmud, Dîvânu Lugâti't-Türk Türk Dilinin İlk Sözlüğü: İstanbul 2023. Vakıfbank Kültür Yayınları. |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2013 - 2014 2014 - 2015 2015 - 2016 2016 - 2017 2017 - 2018 2018 - 2019 2019 - 2020 2020 - 2021 2021 - 2022 2022 - 2023 2023-2024 2024 - 2025 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 40 |
| Toplam | 40 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %60 |
| Toplam | %60 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %40 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %60 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 2 | 14 | 28 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | Tartışmalı Ders | 1 | 14 | 14 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 1 | 14 | 14 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 15 | 1 | 15 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 8 | 1 | 8 |
| Ödev (Sunum) | Ödev (Sunum) | 5 | 1 | 5 |
| Final | Final | 18 | 1 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 102 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 4 | |||
| AKTS | ||||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Dönemin Türk dili tarihindeki yerini tanımak. | Ders |
| 1 | Dönemin Türk dili tarihindeki yerini tanımak. | Ders |
| 3 | Dönem metinlerini tanımak. | Ders |
| 3 | Dönem metinlerini tanımak. | Ders |
| 5 | Dönem Türkçesinin dilbilgisel özelliklerini tanımak. | Ders |
| 5 | Dönem Türkçesinin dilbilgisel özelliklerini tanımak. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 7 | Dönem metinlerini okumak ve tahlil etmek. | Ders |
| 14 | Dönem Türkçesinin ve metinlerin genel bir değerlendirmesini yapmak. | Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Arap harfli metinleri okur. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Arap harfli metinleri okur. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | Sözlü Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Arap harfli metinleri okur. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Arap harfli metinleri okur. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma | |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bilgi derlemesini öğrenir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Arap harfli metinleri okur. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Arap harfli metinleri okur. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Arap harfli metinleri okur. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Bilgi derlemesini öğrenir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Arap harfli metinleri okur. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri tercüme eder ve anlar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinleri dilbilgisel olarak tahlil eder. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Metinlerin dünya görüşünü kavrar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
