| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Fıkıh Mezhepleri ve Tarihi | TİB5065 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | TEMEL İSLAM BİLİMLERİ - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | Teorik |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Ahmet AYDIN |
| Ders Veren | Doç. Dr. Ahmet AYDIN |
| Amaç |
Mezheplerin doğuşu ve teşekkül sürecini incelemek ve fıkıh tarihi boyunca yaşanan gelişmeler üzerinde durmak |
| Ders İçeriği |
Mezhep kavramını incelemek, mezheplerin kurucu isimleri ve temel görüşleri üzerinde durmak, fıkıh tarihinde mezheplerin doğu ve gelişimini incelemek, temel literatürü gözden geçirmek, medreselerdeki fıkıh eğitimi üzerinde durmak, mezhepsel ihtilafları incelemek ve bunların nedenleri üzerinde durmak, günümüzde mezheplerin yayıldıkları coğrafyaları bilmek |
| Ders Kaynakları |
Yıldız, Kemal-İlyas Yıldırım, Oğuzkağan Demir, Türkçe Telif Edilen Fıkıh İlmi/İslam Hukuku Tarihi Çalışmaları , Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2014, cilt: XII, sayı: 24, s. 127-145.
Yıldız, Kemal-İlyas Yıldırım, Fıkıh İlmi/İslam Hukuk Tarihi, Kaynakları ve Çalışmaları Üzerine Bir Derleme Denemesi, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2006, sayı: 7, s. 365-395.
: Erdem, Sami, Fıkıh Tarihi: Osmanlı Hukuk Düşüncesinde Modern Yorumlar İçin Yeni Bir Referans Çerçevesi, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2005, cilt: III, sayı: 5, s. 85-105. Kılıç, Muhammed Tayyib, Fıkıh Tarihinin İçtihat Merkezli Yazılması Problemi, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 2016, cilt: XIV, sayı: 27, s. 127-143 Dönmez, İbrahim Kafi, İctihadın Bağlayıcılığı Meselesi ve Fıkıh Mezheplerine Bağlanmanın Anlamı, Fıkıh Usulü İncelemeleri, 2014, s. 153-168. Ferhat Koca, “Mezhep”, DİA, XXIX, 537-542. Aydın, Ahmet, “Taklid Kavramına Dair Tartışmalardan Biri Olarak Mezhepler Arasında İntikâl Meselesi”, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2013/1, cilt: IV, sayı: 7, s. 9-40. |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2021 - 2022 2022 - 2023 2023-2024 2024 - 2025 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 30 |
| Ödev 1 | 10 |
| Ödev 2 | 10 |
| Toplam | 50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %50 |
| Toplam | %50 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %50 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 3 | 14 | 42 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 3 | 14 | 42 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması | Beyin Fırtınası | 1 | 6 | 6 |
| Önceden planlanmış özel beceriler | Problem Çözme | 2 | 2 | 4 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 2 | 14 | 28 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 3 | 14 | 42 |
| Final | Final | 2 | 14 | 28 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 192 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 7,53 | |||
| AKTS | ||||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | mezhep kavramı | Tartışmalı Ders |
| 2 | Literatür Değerlendirmesi: Fıkıh Tarihi Sahasında Günümüze Kadarki Çalışmalar | Tartışmalı Ders |
| 3 | Fıkıh tarihini dönemlendirmeye yönelik çalışmalardaki temel anlayış/yaklaşımlar | Tartışmalı Ders |
| 4 | Fıkıh Tarihi Okumaları | Tartışmalı Ders |
| 4 | Fıkıh Tarihi Okumaları | Tartışmalı Ders |
| 4 | Fıkıh Tarihi Okumaları | Tartışmalı Ders |
| 7 | Fıkıh tarihinde Hanefi Mezhebi | Tartışmalı Ders |
| 8 | Hanefî mezhebinin yayıldığı coğrafyalar | Tartışmalı Ders |
| 9 | Şâfiî mezhebi tarihi | Tartışmalı Ders |
| 9 | Şâfiî mezhebi tarihi | Tartışmalı Ders |
| 11 | Maliki mezhebi tarihi | Tartışmalı Ders |
| 11 | Maliki mezhebi tarihi | Tartışmalı Ders |
| 13 | Hanbeli mezhebi tarihi | Tartışmalı Ders |
| 13 | Hanbeli mezhebi tarihi | Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Fıkıh tarihi hakkında günümüze kadarki çalışmaları bilir | |||
| Fıkıh tarih yazımında öne çıkan eserler ve müelliflerini tanır | |||
| Fıkıh tarihini dönemlendirmeye yönelik çalışmalardaki temel yaklaşımları bilir | |||
| Dört büyük mezhebin fıkıh tarihini ve yayıldıkları coğrafyaları bilir |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fıkıh tarihi hakkında günümüze kadarki çalışmaları bilir | 5 | 5 | - | 5 | - | 5 | 5 | - | 5 | - | - | - |
| Fıkıh tarih yazımında öne çıkan eserler ve müelliflerini tanır | 5 | 5 | - | 5 | - | 5 | 5 | - | 5 | - | - | - |
| Fıkıh tarihini dönemlendirmeye yönelik çalışmalardaki temel yaklaşımları bilir | 5 | 5 | - | 5 | - | 5 | 5 | - | 5 | - | - | - |
| Dört büyük mezhebin fıkıh tarihini ve yayıldıkları coğrafyaları bilir | 5 | 5 | - | 5 | - | 5 | 5 | - | 5 | - | - | - |
