| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Fıkıh IV | İİF408 | 8 | 2 + 0 | 4,0 |
| Birim Bölüm | İSLAMİ İLİMLER |
| Derece Seviye | Lisans - Zorunlu - Türkçe |
| Dersin Verilişi | Yüz yüze |
| EBS Koordinatörü | Arş. Gör. Dr. Muddessir DEMİR |
| Ders Veren | Arş. Gör. Dr. Muddessir DEMİR |
| Amaç |
Fıkıh ilminin siyaset düşüncesiyle olan ilişkisinin tartışılacağı bu derste, modern hukuk sistematiğinde kamu hukuku altında kategorize edilen anayasa hukuku ve devletler genel hukuku ile ilgili bazı temel meseleler, İslâm hukuku perspektifinden incelenecektir. Dersin temel amacı, öğrencilerin İslâm hukuk ve siyaset düşüncesi literatürüne aşinalık kazanmalarını, fıkıh ile siyaset arasındaki ilişkiye dair temel kavram ve tartışmaları analitik bir bakış açısıyla değerlendirebilmelerini sağlamaktır. |
| Ders İçeriği |
Bu ders, fıkıh ilminin siyaset düşüncesiyle ilişkisini ele alarak, modern hukuk sistematiğinde kamu hukuku başlığı altında değerlendirilen anayasa hukuku ve devletler genel hukukuna ilişkin bazı temel meseleleri İslâm hukuku perspektifinden incelemeyi amaçlamaktadır. Anayasa hukuku bağlamında, klasik dönem İslâm siyaset düşüncesinin temel kavram ve kurumları ele alınacak, özellikle siyasî otoritenin gerekliliği, devlet başkanının seçimi ve atanma yolları, taşıması gereken vasıflar, yetki ve sorumlulukları, görevden alınma süreci gibi konular imâmet/hilâfet teorisi çerçevesinde, klasik dönem fakihleri ve siyasî düşünürlerin görüşleri ışığında değerlendirilecektir. Devletler genel hukuku bağlamında ise İslâm savaş hukuku ele alınarak savaşın mahiyeti, yükümlülükleri, teorik dayanakları, sebepleri, tarafları ve çeşitleri ile savaş öncesi, esnası ve sonrasına ilişkin hükümler tartışılacaktır. |
| Ders Kaynakları |
Komisyon, İslam Hukuku El Kitabı
|
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2021 - 2022 2022 - 2023 2023-2024 2024 - 2025 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 40 |
| Uygulama 1 | 10 |
| Toplam | 50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %50 |
| Toplam | %50 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %50 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 2 | 14 | 28 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 2 | 14 | 28 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | Tartışmalı Ders | 1 | 14 | 14 |
| Önceden planlanmış özel beceriler | Problem Çözme | 1 | 10 | 10 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 10 | 1 | 10 |
| Final | Final | 20 | 1 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 110 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 4,31 | |||
| AKTS | 4,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | İslâm Siyaset Düşüncesine Giriş: Temel Tartışma Konuları | Tartışmalı Ders |
| 2 | İslâm Siyaset Düşüncesinin Kaynakları (I) | Tartışmalı Ders |
| 3 | İslâm Siyaset Düşüncesinin Kaynakları (II) | Tartışmalı Ders |
| 4 | Temel Kavramlar: İmâmet, Hilâfet, Saltanat (Devlet Başkanlığı) & İmâmetin Tarifi ve Mahiyeti: Devlet Başkanının Kimliği & Siyasî Otoritenin Gerekliliği: Siyaset Kurumuna Duyulan İhtiyaç | Tartışmalı Ders |
| 5 | Devlet Başkanlığına Atanma Yolları: Rejim Tartışmaları & Devlet Başkanını Tayin Yetkisi ve Süreci | Tartışmalı Ders |
| 6 | Devlet Başkanında Bulunması Gereken Şartlar/Nitelikler | Tartışmalı Ders |
| 7 | Devlet Başkanın Hakları ve Görevleri & Devlet Başkanına İtaat ve Muhalefetin Sınırları | Tartışmalı Ders |
| 8 | Devlet Başkanlığının Sona Ermesi: Devlet Başkanının Görevden Alınma Süreci | Tartışmalı Ders |
| 9 | Savaş Hukukuna Giriş: Temel Kavramlar (Cihad) | Tartışmalı Ders |
| 10 | Savaşın Tarifi, Yükümlülüğü, Teorik Temelleri | Tartışmalı Ders |
| 11 | Savaşın Tarafları & Savaş Çeşitleri | Tartışmalı Ders |
| 12 | Savaş Öncesiyle İlgili Hükümler & Savaş Esnasıyla İlgili Hükümler & Savaş Sonrasıyla İlgili Hükümler | Tartışmalı Ders |
| 13 | Barış Anlaşması (Sulh) & Ganimet Taksimi & Esirler | Tartışmalı Ders |
| 14 | Dârü’l-harb-Dârü’l-İslâm Ayrımı & Ülke Kavramı | Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Fıkıh ilmi ile siyaset düşüncesi arasındaki ilişkiyi belirleyen temel kavramları ve tartışma konularını kavrayarak bu alandaki bilgi birikimine sahip olmak. | Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
| Modern hukuk sistematiğinde kamu hukuku kapsamında değerlendirilen anayasa hukukuna ilişkin temel meselelerin, İslam hukuk ve siyaset düşüncesi literatüründe hangi temel kavramlar ve konu başlıkları çerçevesinde ele alındığını öğrenmek ve bu bağlamda fıkıh âlimlerinin görüş ve değerlendirmeleri hakkında bilgi sahibi olmak. | Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
| Modern hukukta devletler genel hukuku kapsamında incelenen savaş hukukuna dair temel meselelerin klasik fıkıh eserlerindeki yerini ve bu alanda geliştirilen teorik ilkeleri tespit ederek konuyla ilgili ortaya çıkan bilgi birikimine vakıf olmak. | Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ | PÇ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fıkıh ilmi ile siyaset düşüncesi arasındaki ilişkiyi belirleyen temel kavramları ve tartışma konularını kavrayarak bu alandaki bilgi birikimine sahip olmak. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Modern hukuk sistematiğinde kamu hukuku kapsamında değerlendirilen anayasa hukukuna ilişkin temel meselelerin, İslam hukuk ve siyaset düşüncesi literatüründe hangi temel kavramlar ve konu başlıkları çerçevesinde ele alındığını öğrenmek ve bu bağlamda fıkıh âlimlerinin görüş ve değerlendirmeleri hakkında bilgi sahibi olmak. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Modern hukukta devletler genel hukuku kapsamında incelenen savaş hukukuna dair temel meselelerin klasik fıkıh eserlerindeki yerini ve bu alanda geliştirilen teorik ilkeleri tespit ederek konuyla ilgili ortaya çıkan bilgi birikimine vakıf olmak. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Ortalama Değer | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
