MMM225 - Malzeme Karakterizasyon Teknikleri-I

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ

(2025 - 2026) Ders Bilgi Formu

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	AKTS	Z / S
Malzeme Karakterizasyon Teknikleri-I	MMM225	3	3 + 0	5,0	Zorunlu

Birim Bölüm	Metalurji ve Malzeme Mühendisliği - Lisans (Ders teorik temelli olup görsel sunumlar, cihaz tanıtımları ve örnek analiz verileri üzerinden yürütülür. Ayrıca laboratuvar videoları ve rapor örnekleri ile öğrencilerin cihazların çalışma mantığını ve veri yorumlama becerilerini geliştirmesi hedeflenir.)
Amaç	Bu dersin amacı, malzemelerin mikro ve makro ölçekteki yapısal, kimyasal ve fiziksel özelliklerinin belirlenmesi için kullanılan karakterizasyon tekniklerini tanıtmaktır. Öğrenciler, malzeme bilimi ve mühendisliği alanında kullanılan temel analiz yöntemlerinin prensiplerini, uygulama alanlarını ve sonuçların yorumlanmasını öğrenirler.
Ders İçeriği	Bu ders, malzemelerin karakterizasyonunda kullanılan temel mikroskopi, spektroskopi ve analiz tekniklerinin fiziksel prensiplerini ve kullanım alanlarını teorik olarak açıklar. Ders kapsamında optik mikroskopi, taramalı elektron mikroskobu (SEM), geçirimli elektron mikroskobu (TEM), atomik kuvvet mikroskobu (AFM), taramalı tünelleme mikroskobu (STM) gibi görüntüleme yöntemleri ile enerji dağılımlı (EDS), dalga boyu dağılımlı (WDS) ve X-ışını floresans (XRF) spektroskopilerinin temel çalışma mantıkları incelenir. Öğrenciler, farklı karakterizasyon yöntemlerinin sağladığı bilgi türlerini, avantajlarını ve sınırlılıklarını kavramsal düzeyde öğrenir; hangi malzeme sistemleri için hangi yöntemin uygun olduğunu teorik olarak değerlendirebilir
Ders Veren	Miraç ALAF

Hafta	Konu
1	Giriş ve Temel Kavramlar
2	Optik Mikroskopi ve Metalografi Temelleri /
3	Numune Hazırlama ve Mikroyapı Gözlemleri
4	Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) Prensipleri
5	Numune Hazırlama ve Mikroyapı Gözlemleri
6	Enerji Dağılımlı X-Işını Spektroskopisi (EDS)
7	Dalga Boyu Dağılımlı Spektroskopi (WDS) ve XRF
8	Ara Sınav
9	Geçirimli Elektron Mikroskobu (TEM)
10	Atomik Kuvvet Mikroskobu (AFM) ve STM
10	SEM–EDS–XRF Sonuçlarının Yorumlanması
12	Mikroskopi Tekniklerinin Karşılaştırılması
13	Öğrenci Sunumları I
14	Öğrenci Sunumları II

Ders İş Yükü	Çalışma Türü / Öğretim Metotlar	Süresi (Saat)	Sayısı
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme	Küçük Grup Tartışması	1	5
Araştırma – yaşam boyu öğrenme, durumları işleme, soru geliştirme, yorumlama, sunum	Sözlü	1	14
Dinleme ve anlamlandırma	Ders	2	14
Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim	Sınıf Dışı Çalışma	1	14
Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme	Tartışmalı Ders	1	14
Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma	İnceleme / Anket Çalışması	1	14
Ara Sınav 1		10	1
Ödev 1		5	1
Final		15	1
Ödev (Sunum)		5	1
Ders İş Yükü:		124
AKTS (Ders İş Yükü / 25.5):		4,86

Program Çıktıları
1	Matematik, Fen Bilimleri ve Metalurji ve Malzeme Mühendisliği ile ilgili konularda güncel ve teorik bilgilere sahiptir.
2	Alanıyla ilgili edindiği bilgi ve becerileri problem çözmede kullanır, analitik ve stratejik düşünerek uygular.
3	Bağımsız çalışma yetisine sahiptir.
4	Ekip çalışması ve disiplinlerarası çalışmaya açıktır.
5	Girişimcilik ve liderlik becerileri gelişmiştir.
6	Yaşam boyu öğrenmenin önemini bilir, alanıyla ilgili yenilik ve gelişmeleri takip ederek bilgi ve becerilerini sürekli geliştirir.
7	Alanında edindiği bilgiyi eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
8	Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurar.
9	Bir yabancı dili yazılı ve sözlü olarak Avrupa Dil Portföyü B1 düzeyinde kullanır.
10	Alanının gerektirdiği bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
11	Mesleki, etik ve toplumsal sorumluluk bilincine sahiptir.
12	Metalurji ve Malzeme Mühendisliği konularında karışılaşılan problemlerin çözümü için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, analiz etme ve yorumlama becerilerine sahiptir.
13	Metalurji ve Malzeme Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan problemlerin çözümü için gerekli teknikleri ve araçları kullanır.
14	Metalurji ve Malzeme Mühendisliği uygulamalarının toplum, çevre ve sağlık üzerindeki etkilerini bilir.

Ders Öğrenme Çıktısı - Program Çıktıları (1 -5 Puan Aralığı)

Ders Öğrenme Çıktısı	PÇ 1	PÇ 2	PÇ 3	PÇ 4	PÇ 5	PÇ 6	PÇ 7	PÇ 8	PÇ 9	PÇ 10	PÇ 11	PÇ 12	PÇ 13	PÇ 14
Farklı karakterizasyon tekniklerinin (optik, SEM, TEM, AFM, EDS, XRF vb.) temel çalışma prensiplerini açıklar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Malzeme türüne ve analiz amacına göre uygun karakterizasyon yöntemini seçer.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Mikroskopi ve spektroskopi yöntemlerinden elde edilen verileri yorumlar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
SEM–EDS veya XRF gibi kombinasyonel yöntemlerin sağladığı bilgileri bütünleştirir.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Bilimsel kaynaklardan yararlanarak seçili bir karakterizasyon tekniği hakkında sunum hazırlar.	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ortalama Değer	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

https://ebs.bilecik.edu.tr/pdf/dersbilgigetir/421384