| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Yeni Uygurca | TDE5057 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | yüzyüze |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Zemire GULCALI |
| Ders Veren | |
| Amaç |
Çağdaş Uygurcanın Türk dilleri içindeki yerini tanımlamak; Çağdaş Uygurcanın art zamanlı ve eş zamanlı dil bilgisini öğretmek; Çaşdaş Uygur yazı dili ve imla özelliklerini göstermek; Çağdaş Uygurca metinleri okuyup dil incelemesi yapmak. |
| Ders İçeriği |
Türk dillerinin tasnifi çerçevesinde Çağdaş Uygurcanın yeri; Uygurların Kullandıkları alfabeler; Çağdaş Uygur yazısı ve imla özellikleri; Çağdaş Uygurcanın dil bilgisi; Çağdaş Uygurcanın söz varlığı; Çağdaş Uygurca metin okumaları ve dil incelemeleri. |
| Ders Kaynakları |
Hazirqi Zaman Uyġur Tiliniŋ İzahlık Luġiti (kısaltılmış versiyonu) 2011. Ürümçi: Şinciang Helq Neşriyati (2.baskı).
Jarring, Gunnar 1964. An Eastern Turki-Englisch dialect dictionary. [Lunds Universitets Årsskrift, NF 56:4.] Lund. Necip, Emir Necipoviç 2008. Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü. Rusçadan Çeviren: İklil Kurban. Ankara: TDK Yayınları (2.baskı). Tehur, Arslan Abdulla, Abduréhim Rahman ve Yari Ebeydulla 2010. Hazirqi Zaman Uyġur Tili 1, 2, 3. Ürümçi: Şinciang Helq Neşriyati. TEKİN, Talat. (2003). “Türk Dili ve Diyalektlerinin Yeni Bir Tasnifi”, Makaleler 3: Çağdaş Türk Dilleri. İstanbul. OSMANOV, Mirsultan. (1990). Hazırqi Zaman Uyġur Dialéktliri. Ürümçi: Şinciang Yaşlar-Ösmürler Neşriyatı. SCHÖNİG, Claus. (1997, 1998). “A New Attempt to Classify the Turkic Languages I, II, III”. Turkic Languages I(1), s.117-133; 1 (2): 1 (2), II (1), s. 130-151. SCHÖNİG, Claus. (1999). “The Internal Division of Modern Turkic and Its Historical Implications”. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, Vol. 52 (1), pp. 63-95. TEKİN, Talat ve ÖLMEZ, Mehmet. (2003). Türk Dilleri (Giriş). İstanbul. TÖMÜR Hemit (2003). Modern Uyghur Grammar (Morphology). (Ingilizceye Çev. Anne Lee. SEREBRENNIKOV B. A.; GADJIEVA N.Z. (2011). Türk Yazı Dillerinin Karşılaştırmalı Tarihî Grameri. (çev. Tevfik Hacıyev, Mustafa Öner). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ÖZTÜRK Rıdvan (1994). Yeni Uygur Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dili Kurumu Yayınları. |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2024 - 2025 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | 0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | %0 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %0 |
| Toplam | %0 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 3 | 14 | 42 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | Tartışmalı Ders | 1 | 8 | 8 |
| Önceden planlanmış özel beceriler | Problem Çözme | 1 | 5 | 5 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması | Beyin Fırtınası | 2 | 9 | 18 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme | Gösterim | 1 | 7 | 7 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, durumları işleme, soru geliştirme, yorumlama, sunum | Sözlü | 1 | 6 | 6 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma | İnceleme / Anket Çalışması | 2 | 3 | 6 |
| Gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması, Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, yönetsel beceriler, Önceden planlanmış özel beceriler | Öğrenci Topluluğu Faaliyetleri / Projeleri | 5 | 2 | 10 |
| Ara Sınav 1 | Ara Sınav 1 | 16 | 1 | 16 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 20 | 1 | 20 |
| Final | Final | 20 | 1 | 20 |
| Ödev (Sunum) | Ödev (Sunum) | 20 | 1 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 188 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 7,37 | |||
| AKTS | 3,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Türk Dilllerinin tasnifi üzerine yapılan çalışmalar kaapsamında Çağdaş Uygurcanın yeri hakkındaki görüşler incelenir; Türk Dilinin tarihi dönemlerinden başlayarak Çağdaş Uygurcaya kadarki dönemler gösterilir. | Ders |
| 2 | Geçmişten bugüne Uygurların tarihi aktarılır; Uygurların bugünkü durumu dil, kültür vd. konularla anlatılır; Uygurların kullandıkları alfabeler sırasıyla gösterilir. | |
| 3 | Çağdaş Uygurcanın başlıca dil özellikleri Türk dilinin tarihi dönemleri ve Türkiye Türkçesiyle karşılaştırmalı olarak öğretilir. Çağdaş Uygurcanın çekim ekleri örneklerle gösterilir. | Ders |
| 4 | Çağdaş Uygurca grameri konusu devam edilir. Çağdaş Uygurca kısa metinlerden okuması ve dil incelemesi yapılır. | Ders |
| 5 | Çağdaş Uygurca yapım ekleri örneklerle gösterilir; Uygurca metin okuması ve dil incelemesi yapılır. | Ders |
| 6 | Çağdaş Uygurca dil bilgisi işlenmeye devam eder, metin okutulur ve dil incelemesi yapılır. | Ders |
| 7 | Çağdaş Uygurcanın temel sözlükleri tanıtılır; Çağdaş Uygurcanın ağızları hakkında bilgi verilir. | Ders |
| 8 | Ara sınav | Ders |
| 9 | Çağdaş Uygur Edebiyatına giriş; önemli yazarlar ve eserleri tanıtılır. | |
| 10 | Abduhalık Uygur eserlerinden okuma yapmak ve incelemek. | Ders |
| 11 | 11. Abdurehim Ötkür eserlerinden okuma yapmak ve incelemek. | Ders |
| 12 | Uygurca metin okumak ve inceleme yapmak. | Ders |
| 13 | Uygur Kültürünü örnekleriyle anlatmak; kültür ve örf adetlerle ilgili örnek metinler okumak. | Ders |
| 14 | Uygur Fokloru: Halk edebiyatı ürünlerinden okuma yapmak. | Ders |
| 15 | Final sınavı |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Çağdaş Uygurcanın Türk Dilleri arasındaki yerini Türk Dillerinin tasnifi çerçevesinde değerlendirir | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Uygur Tarihi, kültürü ve dili hakkında bilgi sahibi olur. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Uygur dili ve grameri konusundaki temel çalışmaları ve başvuru kaynaklarını bilir. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Uygurcanın başlıca dil özelliklerini hem Türk Dilinin tarihi dönemleriyle hem de Türkiye Türkçesiyle karşılaştırır. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Çağdaş Uygurca metin okur, yorumlar, dil incelemesi yapar. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Çağdaş Uygurcanın Türk Dilleri arasındaki yerini Türk Dillerinin tasnifi çerçevesinde değerlendirir | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Uygur Tarihi, kültürü ve dili hakkında bilgi sahibi olur. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Uygur dili ve grameri konusundaki temel çalışmaları ve başvuru kaynaklarını bilir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Uygurcanın başlıca dil özelliklerini hem Türk Dilinin tarihi dönemleriyle hem de Türkiye Türkçesiyle karşılaştırır. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Çağdaş Uygurca metin okur, yorumlar, dil incelemesi yapar. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Ortalama Değer | 0,2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
