| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Sömürgecilik Tarihi I | TAR5028 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | TARİH - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | yüz yüze |
| EBS Koordinatörü | Arş. Gör. Dr. Galip VAROĞLU (Yıl: 2024 - 2025) |
| Ders Veren | Arş. Gör. Dr. Galip VAROĞLU |
| Amaç |
Bu dersin amacı, sömürgecilik olgusunu tarihsel, teorik ve felsefi boyutlarıyla ele alarak öğrencilerin modern dünya tarihindeki sömürgeci pratiklerin kökenlerini, dönüşümünü ve günümüzdeki etkilerini kavramalarını sağlamaktır. Ders kapsamında öğrenciler, sömürgeciliğin icadı, yeni emperyalizm, kolonyal ideolojiler, postkolonyal düşünce ve sömürgeciliğin gündelik yaşam, sanat ve edebiyat üzerindeki yansımaları üzerine eleştirel bir perspektif geliştireceklerdir. Böylece tarihsel olguların yalnızca siyasi ve askeri boyutlarını değil, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve entelektüel yansımalarını da analiz ederek küresel ölçekte karşılaştırmalı bir tarih anlayışı kazanacaklardır. |
| Ders İçeriği |
Bu ders, sömürgeciliğin tarihsel kökenlerini ve modern dünyadaki dönüşümlerini teorik düzlemde ele almayı amaçlamaktadır. İlk olarak sömürgecilik ve yeni emperyalizm kavramlarının ortaya çıkışı, erken modern dönemde keşiflerle başlayan kolonyal ilişkiler ve 19. yüzyılda hız kazanan “yeni emperyalizm” süreçleri incelenecektir. Ardından sömürgeciliğin ideolojik ve entelektüel temelleri, ırk teorileri, misyonerlik faaliyetleri ve bilimsel bilginin araçsallaştırılması üzerinde durulacaktır. Ders kapsamında ayrıca sömürgeciliğin gündelik hayatta nasıl yeniden üretildiği, dil, eğitim, tüketim, kültür ve toplumsal pratiklerdeki izleri tartışılacaktır. Edebiyat ve sanat örnekleri üzerinden sömürgeci temsiller ile postkolonyal yaklaşımlar karşılaştırmalı olarak değerlendirilecektir. Son aşamada, Said, Spivak, Bhabha, Fanon gibi düşünürlerin katkılarıyla postkolonyal teoriler ve günümüzde sömürgeciliğin mirası eleştirel bir perspektifle tartışılacaktır. |
| Ders Kaynakları |
Edward Said – Orientalism
Edward Said – Culture and Imperialism Eric Hobsbawm – Industry and Empire Immanuel Wallerstein – The Modern World-System Frantz Fanon – The Wretched of the Earth Gayatri Chakravorty Spivak – Can the Subaltern Speak? Homi K. Bhabha – The Location of Culture Dipesh Chakrabarty – Provincializing Europe Chinua Achebe – Things Fall Apart Achille Mbembe – On the Postcolony |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2020 - 2021 2021 - 2022 2023-2024 2025 - 2026 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Ara Sınav 1 | 40 |
| Ödev 1 | 10 |
| Toplam | 50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Final | %50 |
| Toplam | %50 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %50 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %50 |
| Toplam | %100 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
50
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
50
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Dinleme ve anlamlandırma | Ders | 3 | 14 | 42 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim | Sınıf Dışı Çalışma | 4 | 14 | 56 |
| Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | Tartışmalı Ders | 3 | 1 | 3 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim, Dinleme ve anlamlandırma, yönetsel beceriler | Seminer | 2 | 3 | 6 |
| Araştırma – yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, Bilişim, eleştirel düşünme, soru geliştirme, yönetsel beceriler, takım çalışması | Grup Çalışması | 2 | 5 | 10 |
| Ödev 1 | Ödev 1 | 40 | 1 | 40 |
| Final | Final | 4 | 1 | 4 |
| Ödev (Sunum) | Ödev (Sunum) | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 191 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 7,49 | |||
| AKTS | 3,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Giriş: Sömürgecilik Nedir? Kavramsal Çerçeve | Ders Tartışmalı Ders |
| 2 | Erken Modern Çağda Keşifler ve İlk Kolonileşme Deneyimleri | Ders Tartışmalı Ders |
| 3 | “Yeni Emperyalizm”: 19. Yüzyılda Sömürgecilik | Ders Tartışmalı Ders |
| 4 | Sömürgeciliğin İcadı: İdeolojik ve Entelektüel Kaynaklar | Ders Tartışmalı Ders |
| 5 | Kolonyal İdare Biçimleri ve Günlük Hayat | Ders Tartışmalı Ders |
| 6 | Ekonomi ve Sömürgecilik | Ders Tartışmalı Ders |
| 7 | Kültür ve Bilgi Üretiminde Sömürgecilik | Ders Tartışmalı Ders |
| 8 | Sömürgecilik ve Günlük Hayatın Yeniden Üretimi | Ders Tartışmalı Ders |
| 9 | Sanatta Sömürgecilik ve Post-Kolonyal Okumalar | Ders Tartışmalı Ders |
| 10 | Edebiyat ve Post-Kolonyal Eleştiri | Ders Tartışmalı Ders |
| 11 | Sömürgecilik ve Tarih Felsefesi | Ders Tartışmalı Ders |
| 12 | Anti-Kolonyal Hareketler ve Direniş | Ders Tartışmalı Ders |
| 13 | Post-Sömürgecilik: Teoriler ve Yaklaşımlar | Ders Tartışmalı Ders |
| 14 | Post-Kolonyal Sanat, Edebiyat ve Günümüz Tartışmaları | Ders Tartışmalı Ders |
| 15 | Genel Değerlendirme ve Öğrenci Sunumları | Ders Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Öğrenciler, sömürgecilik, emperyalizm ve postkolonyalizm gibi temel kavramları tarihsel bağlamlarıyla tanımlayabilecek ve tartışabilecektir. | Sunum / Seminer | Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Öğrenciler, sömürgeciliğin ekonomik, politik, kültürel ve entelektüel boyutlarını ayırt ederek farklı disiplinlerden gelen teorik yaklaşımları değerlendirebilecektir. | Sunum / Seminer | Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Öğrenciler, Said, Spivak, Bhabha, Fanon ve Wallerstein gibi önde gelen düşünürlerin eserlerini eleştirel bir şekilde analiz ederek güncel tarih ve toplum tartışmalarına uygulayabilecektir. | Sunum / Seminer | Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Öğrenciler, edebiyat ve sanat eserleri üzerinden kolonyal temsilleri ve postkolonyal okumaları yorumlayabilecek, kültürel üretim ile sömürgecilik arasındaki ilişkiyi açıklayabilecektir. | Sunum / Seminer | Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Öğrenciler, sömürgecilik mirasının günümüz toplumlarındaki etkilerini tartışarak küresel tarih anlayışına eleştirel bir perspektif geliştirebilecektir. | Sunum / Seminer | Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Öğrenciler, sömürgecilik, emperyalizm ve postkolonyalizm gibi temel kavramları tarihsel bağlamlarıyla tanımlayabilecek ve tartışabilecektir. | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 1 | 4 | 1 | 5 | ;
| Öğrenciler, sömürgeciliğin ekonomik, politik, kültürel ve entelektüel boyutlarını ayırt ederek farklı disiplinlerden gelen teorik yaklaşımları değerlendirebilecektir. | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 1 | 4 | 1 | 5 | ;
| Öğrenciler, Said, Spivak, Bhabha, Fanon ve Wallerstein gibi önde gelen düşünürlerin eserlerini eleştirel bir şekilde analiz ederek güncel tarih ve toplum tartışmalarına uygulayabilecektir. | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 1 | 4 | 1 | 5 | ;
| Öğrenciler, edebiyat ve sanat eserleri üzerinden kolonyal temsilleri ve postkolonyal okumaları yorumlayabilecek, kültürel üretim ile sömürgecilik arasındaki ilişkiyi açıklayabilecektir. | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 1 | 4 | 1 | 5 | ;
| Öğrenciler, sömürgecilik mirasının günümüz toplumlarındaki etkilerini tartışarak küresel tarih anlayışına eleştirel bir perspektif geliştirebilecektir. | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 1 | 4 | 1 | 5 | ;
| Ortalama Değer | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 5 | 3 | 5 | 1 | 4 | 1 | 5 |