| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Çağdaş Türk Lehçeleri II | TDE342 | 6 | 2 + 0 | 3,0 |
| Birim Bölüm | TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI |
| Derece Seviye | Lisans - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | Yüze yüze. |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Halilibrahim ERTÜRK |
| Ders Veren | |
| Amaç |
"Çağdaş Türk Lehçeleri II" dersinin amacı, öğrencilerin çağdaş Türk lehçeleri üzerindeki bilgi ve analiz düzeylerini ileri seviyeye taşımaktır. Bu ders kapsamında, birinci dönemde edinilen temel bilgilerin üzerine inşa edilerek, seçilmiş lehçelere ait özgün metinlerin çözümlenmesi, gramer yapılarının derinlemesine incelenmesi ve karşılaştırmalı dil çözümlemeleri yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca öğrencilerin, Türk dünyasındaki dil birliği, yazı dili farklılıkları ve iletişim sorunları gibi güncel konular üzerine eleştirel düşünme becerileri kazanmaları amaçlanmaktadır. |
| Ders İçeriği |
Bu ders, Çağdaş Türk Lehçeleri I dersinde edinilen temel bilgilerin üzerine inşa edilerek, belirli lehçeler üzerine derinlemesine analizler yapılmasını hedefler. Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Uygur ve Türkmen Türkçelerine ait özgün metinler üzerinden ses bilgisi, biçim bilgisi, sözdizimi ve söz varlığı açısından ayrıntılı çözümlemeler yapılır. Türkiye Türkçesi ile diğer lehçeler arasındaki dilsel farklar örneklerle değerlendirilir. Yazı dili farklılıkları, alfabe sorunları ve karşılıklı anlaşılırlık meseleleri tartışılır. Ayrıca Türk dünyasında ortak iletişim dili arayışları ve çağdaş dil politikaları da ele alınır. Öğrencilerin metin okuma, çeviri ve karşılaştırmalı dil çözümleme becerileri geliştirilir. |
| Ders Kaynakları |
Ercilasun, Ahmet Bican. Türk Lehçeleri Grameri (Giriş – Ses Bilgisi). Akçağ Yay., 2007.
Demir, Nurettin & Yılmaz, Emine. Türk Lehçeleri El Kitabı. Grafiker Yay., 2004. Özkan, Mustafa. Türk Dünyası ve Çağdaş Türk Lehçeleri. Bilge Kültür Sanat Yay., 2011. Johanson, Lars & Csató, Éva Á. (Eds.). The Turkic Languages. Routledge, 1998. Hasanoğlu, Naci. Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri. Gazi Kitabevi, 2012. |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | 0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | %0 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %0 |
| Toplam | %0 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 0 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 0 | |||
| AKTS | 3,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Dersin tanıtımı, I. dönemin kısa tekrarı, metodoloji | Ders |
| 2 | Azerbaycan Türkçesi: Fonetik ve morfolojik özellikler | Ders |
| 3 | Azerbaycan Türkçesi: Özgün metin okuma ve çözümleme | Ders |
| 4 | Kazak Türkçesi: Dil yapısı, gramer ve alfabe özellikleri | Ders |
| 5 | Kazak Türkçesi: Metin çözümlemeleri ve Türkiye Türkçesi ile karşılaştırma | Ders |
| 6 | Kırgız Türkçesi: Temel dil özellikleri ve özgün metin çözümlemeleri | Ders |
| 7 | Özbek Türkçesi: Fonetik ve biçimbilimsel yapı, alfabe kullanımı | Ders |
| 8 | Ara Sınav | |
| 9 | Özbek Türkçesi: Özgün metin çözümlemesi ve Türkiye Türkçesi ile karşılaştırma | Ders |
| 10 | Uygur Türkçesi: Tarihi, yazı dili gelişimi ve dilsel özellikler | Ders |
| 11 | Uygur Türkçesi: Metin analizi | Ders |
| 12 | Türkmen Türkçesi: Fonetik, morfolojik yapı ve örnek metin | Ders |
| 13 | Lehçeler arası karşılaştırmalar ve ortak Türkçe tartışmaları | Ders |
| 14 | Final | Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Seçilmiş çağdaş Türk lehçelerine ait dil yapılarını (fonetik, morfoloji, sentaks) ileri düzeyde tanımlar. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Uygur ve Türkmen Türkçelerinin temel dil özelliklerini karşılaştırmalı olarak analiz eder. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Türkiye Türkçesi ile diğer lehçeler arasındaki benzerlik ve farklılıkları metinler üzerinden değerlendirir. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Farklı lehçelerde yazılmış özgün metinleri okuma, anlama, çözümleme ve çevirme becerisi kazanır. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
| Türk dünyasında alfabe kullanımı, yazı dili farklılıkları ve karşılıklı anlaşılırlık gibi sorunları yorumlar. | Yazılı Sınav | Ders | Dinleme ve anlamlandırma |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Seçilmiş çağdaş Türk lehçelerine ait dil yapılarını (fonetik, morfoloji, sentaks) ileri düzeyde tanımlar. | 4 | 3 | 3 | 4 | 3 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | ;
| Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Uygur ve Türkmen Türkçelerinin temel dil özelliklerini karşılaştırmalı olarak analiz eder. | 4 | 3 | 4 | 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 4 | 5 | ;
| Türkiye Türkçesi ile diğer lehçeler arasındaki benzerlik ve farklılıkları metinler üzerinden değerlendirir. | 4 | 3 | 5 | 5 | 5 | 4 | 2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | ;
| Farklı lehçelerde yazılmış özgün metinleri okuma, anlama, çözümleme ve çevirme becerisi kazanır. | 5 | 3 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 5 | 5 | ;
| Türk dünyasında alfabe kullanımı, yazı dili farklılıkları ve karşılıklı anlaşılırlık gibi sorunları yorumlar. | 3 | 5 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 | 5 | ;
| Ortalama Değer | 4 | 3,4 | 4,4 | 4,2 | 4,6 | 4,4 | 4,2 | 5 | 4,4 | 4,6 | 4,4 | 4 | 4,6 | 4,6 | 4,8 |
