| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Bitkilerde Stres Fizyolojisi | MBG5010 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | MOLEKÜLER BİYOLOJİ - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | teorik ders |
| EBS Koordinatörü | Prof. Dr. Dilek ÜNAL |
| Ders Veren | |
| Amaç |
Bu ders, bitkilerin çeşitli stres koşullarına karşı gösterdiği fizyolojik, biyokimyasal ve moleküler yanıtları kapsamlı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Öğrenciler, abiyotik stresler (kuraklık, tuzluluk, sıcaklık, ağır metaller) ve biyotik stresler (patojenler, zararlılar) karşısında bitkilerin savunma mekanizmalarını, stres sinyalizasyonu, gen ifade değişiklikleri ve adaptasyon stratejilerini öğreneceklerdir. Ayrıca iklim değişikliği koşullarında strese dayanıklı bitki geliştirme yaklaşımları ve tarımsal uygulamalarda stres yönetimi konularında uzmanlaşacaklardır. |
| Ders İçeriği |
Bu ders, bitki stres fizyolojisinin temel kavramları ile başlayarak stres tiplerinin sınıflandırılması, stres algılama ve sinyal iletimi mekanizmalarını kapsar. Kuraklık, tuzluluk, sıcaklık stresi gibi abiyotik stres faktörlerinin bitki büyüme, gelişme ve verim üzerindeki etkileri detaylı olarak incelenir. Bitkilerin stres koşullarında su dengesi, fotosentez, solunum ve metabolizma değişiklikleri ele alınır. Stres hormonları (ABA, etilen, jasmonik asit), antioxidant savunma sistemleri ve osmotic adjustment mekanizmaları öğretilir. Moleküler seviyede stres genleri, transkripsiyon faktörleri ve epigenetik düzenlemeler işlenir. Biyotik stres faktörleri, bitki-patojen etkileşimleri ve savunma yanıtları da programa dahildir. İklim değişikliği senaryolarında stres yönetimi, strese tolerant çeşit geliştirme ve tarımsal adaptasyon stratejileri ile ders tamamlanır. |
| Ders Kaynakları |
Molecular Stress Physiology of Plants, 2013 editör: Gyana Ranjan Rout, Anath Bandhu Das
Molecular Stress Physiology of Plants, 2013 editör: Gyana Ranjan Rout, Anath Bandhu Das Molecular Stress Physiology of Plants, 2013 editör: Gyana Ranjan Rout, Anath Bandhu Das |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2021 - 2022 2023-2024 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | 0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | %0 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %0 |
| Toplam | %0 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 0 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 0 | |||
| AKTS | 3,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Bitki Stres Fizyolojisine Giriş ve Temel Kavramlar | Tartışmalı Ders |
| 2 | Stres Türleri ve Sınıflandırılması (Abiyotik vs Biyotik) | Tartışmalı Ders |
| 3 | Stres Algılama ve Sinyal İletimi Mekanizmaları | Tartışmalı Ders |
| 4 | Kuraklık Stresi: Fizyolojik ve Biyokimyasal Yanıtlar | Tartışmalı Ders |
| 5 | Su Dengesi ve Osmotic Adjustment Mekanizmaları | Tartışmalı Ders |
| 6 | Tuzluluk Stresi ve İyon Homeostazı | Tartışmalı Ders |
| 7 | Sıcaklık Stresi: Soğuk ve Sıcak Stres Yanıtları | Tartışmalı Ders |
| 8 | Ağır Metal Stresi ve Detoksifikasyon Mekanizmaları | Tartışmalı Ders |
| 9 | Fotosentez ve Solunum Üzerine Stres Etkileri | Tartışmalı Ders |
| 10 | Stres Hormonları: ABA, Etilen, Jasmonik Asit I | Tartışmalı Ders |
| 11 | Stres Hormonları: ABA, Etilen, Jasmonik Asit II | Tartışmalı Ders |
| 12 | Antioxidant Savunma Sistemleri ve ROS Metabolizması | Tartışmalı Ders |
| 13 | Biyotik Stresler: Bitki-Patojen Etkileşimleri | Tartışmalı Ders |
| 14 | Moleküler Seviyede Stres Yanıtları ve Gen İfadesi | Tartışmalı Ders |
| 15 | İklim Değişikliği ve Stres Yönetimi Stratejileri | Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Antioxidant savunma sistemleri, stres hormonları ve osmotik düzenleme mekanizmalarını teorik çerçevede yorumlayabilir | Yazılı Sınav Sözlü Sınav Ödev / Proje Sunum / Seminer | Tartışmalı Ders Vaka Çalışması | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Önceden planlanmış özel beceriler |
| İklim değişikliği senaryolarında stres yönetimi stratejilerini ve strese tolerant çeşit geliştirme yaklaşımlarını eleştirel olarak değerlendirebilir | Sözlü Sınav Ödev / Proje Sunum / Seminer Yazılı Sınav | Tartışmalı Ders Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Bitkilerin abiyotik stres koşullarına karşı gösterdiği fizyolojik, biyokimyasal ve moleküler yanıtları analiz edebilir ve açıklayabilir | Yazılı Sınav Sözlü Sınav Ödev / Proje | Tartışmalı Ders Beyin Fırtınası Sözlü | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması Araştırma – yaşam boyu öğrenme, durumları işleme, soru geliştirme, yorumlama, sunum |
| Kuraklık, tuzluluk ve sıcaklık stresi gibi çevresel stres faktörlerinin bitki büyümesi, gelişmesi ve verimi üzerindeki etkilerini değerlendirerek uygun stres yönetimi stratejileri geliştirebilir | Yazılı Sınav Sözlü Sınav Ödev / Proje | Tartışmalı Ders Vaka Çalışması Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Önceden planlanmış özel beceriler Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| Stres sinyalizasyonu, gen ifade değişiklikleri ve moleküler düzeydeki adaptasyon süreçlerini teorik olarak değerlendirebili | Yazılı Sınav Sözlü Sınav | Tartışmalı Ders Vaka Çalışması Beyin Fırtınası | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme Önceden planlanmış özel beceriler Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması |
| stres kavramını bilir | |||
| Doğada bitkilere stres oluşturan unsurları bilir | |||
| Hormonal sinyallizasyon ve stres arasındaki ilişki arasında bağlantı kurabilir | |||
| stres tiplerine göre fizyolojik yanıtları ayırt edebilir | |||
| tarımsal biyoteknolojideki son gelişmeleri bilir ve yeni hipotezler üretebilir. | |||
| stres kavramını bilir | |||
| Doğada bitkilere stres oluşturan unsurları bilir | |||
| Hormonal sinyallizasyon ve stres arasındaki ilişki arasında bağlantı kurabilir | |||
| stres tiplerine göre fizyolojik yanıtları ayırt edebilir | |||
| tarımsal biyoteknolojideki son gelişmeleri bilir ve yeni hipotezler üretebilir. | |||
| stres kavramını bilir | |||
| Doğada bitkilere stres oluşturan unsurları bilir | |||
| Hormonal sinyallizasyon ve stres arasındaki ilişki arasında bağlantı kurabilir | |||
| stres tiplerine göre fizyolojik yanıtları ayırt edebilir | |||
| tarımsal biyoteknolojideki son gelişmeleri bilir ve yeni hipotezler üretebilir. |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Antioxidant savunma sistemleri, stres hormonları ve osmotik düzenleme mekanizmalarını teorik çerçevede yorumlayabilir | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | ;
| İklim değişikliği senaryolarında stres yönetimi stratejilerini ve strese tolerant çeşit geliştirme yaklaşımlarını eleştirel olarak değerlendirebilir | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | ;
| Bitkilerin abiyotik stres koşullarına karşı gösterdiği fizyolojik, biyokimyasal ve moleküler yanıtları analiz edebilir ve açıklayabilir | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 3 | 5 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | ;
| Kuraklık, tuzluluk ve sıcaklık stresi gibi çevresel stres faktörlerinin bitki büyümesi, gelişmesi ve verimi üzerindeki etkilerini değerlendirerek uygun stres yönetimi stratejileri geliştirebilir | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | ;
| Stres sinyalizasyonu, gen ifade değişiklikleri ve moleküler düzeydeki adaptasyon süreçlerini teorik olarak değerlendirebili | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | ;
| stres kavramını bilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Doğada bitkilere stres oluşturan unsurları bilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Hormonal sinyallizasyon ve stres arasındaki ilişki arasında bağlantı kurabilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| stres tiplerine göre fizyolojik yanıtları ayırt edebilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| tarımsal biyoteknolojideki son gelişmeleri bilir ve yeni hipotezler üretebilir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| stres kavramını bilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Doğada bitkilere stres oluşturan unsurları bilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Hormonal sinyallizasyon ve stres arasındaki ilişki arasında bağlantı kurabilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| stres tiplerine göre fizyolojik yanıtları ayırt edebilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| tarımsal biyoteknolojideki son gelişmeleri bilir ve yeni hipotezler üretebilir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| stres kavramını bilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Doğada bitkilere stres oluşturan unsurları bilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Hormonal sinyallizasyon ve stres arasındaki ilişki arasında bağlantı kurabilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| stres tiplerine göre fizyolojik yanıtları ayırt edebilir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| tarımsal biyoteknolojideki son gelişmeleri bilir ve yeni hipotezler üretebilir. | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ;
| Ortalama Değer | 1,25 | 1,2 | 1,2 | 1,2 | 1,2 | 1,05 | 1 | 1,2 | 1,2 | 0,9 | 0,95 | 1 | 1 | 0,95 |
