| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | AKTS | |
| Yakınçağ'da Türkistan | TAR5042 | 3 + 0 | 7,5 |
| Birim Bölüm | TARİH - YL |
| Derece Seviye | Lisansüstü - Seçmeli - Türkçe |
| Dersin Verilişi | Face o face |
| EBS Koordinatörü | Doç. Dr. Seda YILMAZ VURGUN (Yıl: 2020 - 2021) |
| Ders Veren | |
| Amaç |
Bu dersin amacı, Yakınçağ’da Türkistan bölgesindeki siyasi, toplumsal ve ekonomik dönüşümleri derinlemesine analiz etmektir. Öğrenciler, bölgedeki hanlıkların yönetim yapıları ve modernleşme çabalarını eleştirel bir perspektifle inceleyeceklerdir. Ders, Rus, Çin ve İngiliz etkileri ile bölgesel etkileşimlerin tarihsel sonuçlarını değerlendirmeyi hedefler. Ayrıca, öğrenciler Türkistan’daki kültürel, dini ve toplumsal değişim süreçlerini karşılaştırmalı yöntemlerle inceleme fırsatı bulacaklardır. Ders sonunda katılımcılar, Yakınçağ Türkistan tarihine dair özgün araştırmalar geliştirebilecek ve akademik tartışmalara katkı sağlayabileceklerdir. |
| Ders İçeriği |
Ders, Yakınçağ Türkistan’ın coğrafi ve demografik yapısının detaylı analizi ile başlar. Bölgedeki ana etnik gruplar ve kabile yapıları tanıtılır. Hanlıkların tarihsel kökenleri ve siyasi organizasyonları ele alınır. Buhara, Hive ve Hokand hanlıklarının yönetim sistemleri incelenir. Hanlıklar arasındaki diplomatik ilişkiler değerlendirilir. Dış güçlerin bölgeye yönelik politikaları tartışılır. Rus İmparatorluğu’nun Türkistan’a ilerleyişi detaylı şekilde ele alınır. İngiliz ve Çin etkileri analiz edilir. Büyük Oyun bağlamında bölgesel rekabet incelenir. XIX. yüzyılın başlarından itibaren ekonomik dönüşümler açıklanır. Tarım, hayvancılık ve ticaret sistemleri incelenir. Pamir ve Fergana vadilerindeki ticaret yolları değerlendirilir. İpek Yolu’nun bölgesel etkisi tartışılır. Göçebe yaşam biçimleri detaylı şekilde ele alınır. Çadırlı toplumların yapısı incelenir. Hanlıkların modernleşme çabaları analiz edilir. Eğitim ve kültürel kurumların dönüşümü tartışılır. İslam’ın toplumsal etkileri ele alınır. Sufi topluluklarının rolü değerlendirilir. Kadınların sosyal konumu incelenir. Yerel liderlerin direniş stratejileri tartışılır. Ayaklanmalar ve bölgesel isyanlar analiz edilir. Milliyetçi ve modernist hareketlerin başlangıçları ele alınır. Sovyetler Birliği’nin Türkistan politikaları incelenir. Rus yönetim reformları değerlendirilir. Sosyal sınıf ilişkileri tartışılır. Ekonomik kalkınma projeleri ve altyapı yatırımları incelenir. Ulaşım ve demiryolu projeleri ele alınır. Dış yatırım ve sanayileşmenin etkileri değerlendirilir. Kırsal ve kentsel yerleşimlerin dönüşümü tartışılır. Nüfus hareketleri ve göçler incelenir. Bölgesel kültürel hareketler ele alınır. Sanat, edebiyat ve folklorun dönüşümü analiz edilir. Dini reform hareketleri incelenir. Toplumsal değişim ve modernleşme süreçleri değerlendirilir. Hanlıklar ve yerel elitlerin stratejik kararları ele alınır. Çarlık ve Sovyet baskıları karşılaştırılır. Askeri çatışmalar ve sınır anlaşmazlıkları tartışılır. Bölge halkının günlük yaşamı ve gelenekleri incelenir. Ekonomik entegrasyon ve ticari ağlar değerlendirilir. Kültürel kimlik ve etnik ilişkiler analiz edilir. Uluslararası ilişkiler ve bölgesel etkileşimler ele alınır. Modernleşme ve geleneksel değerler arasındaki gerilimler tartışılır. Arşiv ve kaynak kullanımı öğretilir. Araştırma yöntemleri ve tarihsel analiz teknikleri tanıtılır. Öğrenciler akademik makale ve proje geliştirme fırsatı bulurlar. Ders, XX. yüzyıl ortalarına kadar Türkistan’daki dönüşümlerin kapsamlı bir analizi ile sona erer. |
| Ders Kaynakları |
ÇALIŞMA ESERLER
. Adeeb Khalid – Islam after Communism: Religion and Politics in Central Asia Adeeb Khalid – Making Uzbekistan: Nation, Empire, and Revolution in the Early USSR Adeeb Khalid – The Politics of Muslim Cultural Reform: Jadidism in Central Asia Ahmet Kanlıdere – Türkistan’da Yenileşme Hareketleri: Cedidcilik Ahmet Yesevi Üniversitesi Yay. (derleme) – Türkistan: Tarih ve Medeniyet Alexander Morrison – Russian Rule in Samarkand, 1868–1910: A Comparison with British India Alexander Morrison, Aminat Chokobaeva, Cloé Drieu (eds.) – The Central Asian Revolt of 1916: A Collapsing Empire in the Age of War and Revolution Allen J. Frank – Bukhara and the Muslims of Russia: Sufism, Education, and the Paradox of Islamic Prestige Aziz Bektöre – Türkistan Kaygısı Bayram Kodaman – Türkistan ve Rusya Beatrice Forbes Manz – Power, Politics and Religion in Timurid Iran Cengiz Orhonlu – Osmanlıların Türkistan Politikası Daniel Brower – Turkestan and the Fate of the Russian Empire Edward Allworth – The Modern Uzbeks: From the Fourteenth Century to the Present Edward Allworth – The Nationality Question in Soviet Central Asia Edward Allworth (ed.) – Central Asia: 120 Years of Russian Rule Geoffrey Wheeler – The Empire and the Steppe: Russia’s Colonial Experience in Central Asia Geoffrey Wheeler – The Modern History of Soviet Central Asia Hamit Zübeyir Koşay – Türkistan Türkleri Üzerine Araştırmalar Hüseyin Güneş – Yakınçağda Türkistan Hanlıkları Tarihi Hüseyin Nihal Atsız – Türk Tarihi Üzerine Makaleler (Türkistan bölümü) İbrahim Kafesoğlu – Türk Dünyası El Kitabı İbrahim Kafesoğlu – Türk Milli Kültürü James H. Meyer – Turks Across Empires: Marketing Muslim Identity in the Russian–Ottoman Borderlands Kemal Karpat – Osmanlı’dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Türkistan Kürşat Yıldırım – Türkistan’da Modernleşme Hareketleri M. Fahrettin Kırzıoğlu – Milli Mücadele Yıllarında Azerbaycan ve Türkistan Marco Buttino – Revolution and Civil War in Central Asia: The Experience of Soviet Power Martha Brill Olcott – The Kazakhs Mehmet Saray – Rus İşgali Devrinde Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasi Münasebetler Mehmet Saray – Rus İşgali Devrinde Türkistan: 1865–1917 Mehmet Saray – Rusya’da ve Türkiye’de Cedidcilik Hareketleri Mehmet Saray – Türkistan Tarihi Mehmet Saray – Türkistan’da Türk Milli Mücadeleleri Tarihi (1917–1934) Mustafa Kafalı – Türkistan Türklüğü ve Tarihi Osman Karatay – Orta Asya’dan Balkanlar’a: Avrasya’nın Tarihi Derinliği Osman Karatay – Türkistan Tarihi Pauline Jones Luong – Institutional Change and Political Continuity in Post-Soviet Central Asia Peter B. Golden – Central Asia in World History R. D. McChesney – Central Asia: Foundations of Change Recep Çelik – Türkistan’da Rus Sömürgeciliği ve Cedidcilik Richard A. Pierce – Russian Central Asia, 1867–1917: A Study in Colonial Rule Scott C. Levi – The Bukharan Crisis: A Connected History of 18th-Century Central Asia Scott C. Levi – The Rise and Fall of Khoqand, 1709–1876: Central Asia in the Global Age Seymour Becker – Russia’s Protectorates in Central Asia: Bukhara and Khiva, 1865–1924 Shoshana Keller – Russia and Central Asia: Coexistence, Conquest, Convergence Yaacov Ro’i – Islam in the Soviet Union: From the Second World War to Gorbachev Yusuf Sarınay – Milli Mücadele’de Türkistanlılar Zeki Velidi Togan – Bugünkü Türkili (Türkistan) ve Yakın Tarihi Zeki Velidi Togan – Hatıralar . KAYNAKLAR . Agahi (Muhammad Riza Erniyaz Beg) - Gulshan-i Davlat Agahi (Muhammad Riza Erniyaz Beg) - Nusratnama Agahi (Muhammad Riza Erniyaz Beg) - Tarikh-i Duwlat-i Khvarazm Agahi (Muhammad Riza Erniyaz Beg) - Tarikh-i Khiva Agahi (Muhammad Riza Erniyaz Beg) - Zubdat at-Tavarikh Avaz Muhammad Attar - Tarikh-i Jadid-i Toshkent Bayani - Jami‘ al-Tavarikh-i Khvarazmshahi Bayani - Riyaz ad-Davla Hakimkhan Tura - Tarikh-i Shahrukhi Hakimkhan Tura - Tuhfat at-Tavarikh-i Khani Mirza Abdulazim Sami - Tarikh-i Abd al-Ahad Mirza Abdulazim Sami - Tarikh-i Amir Haydar Mirza Abdulazim Sami - Tarikh-i Amir Nasrullah Mirza Muhammad Haidar - Tarikh-i Jadid-i Kashgar Mirza Muhammad Hakim - Tarikh-i Muhammadi Mirza Muhammad Rahim - Tarikh-i Rahimquli Khan Muhammad Ali Baljuvani - Tarikh-i Muhammad Ali Baljuvani Muhammad Hakim Khan - Ansab as-Salatin va Tavarikh al-Khavakin Muhammad Hakimhan Tura - Muntahab at-Tavarikh-i Khani Muhammad Hakimkhan Tura - Tuhfat at-Tavarikh-i Khani Muhammad Riza Agahi - Firdaws al-Iqbal Muhammad Solih Toshkandi - Tarikh-i Jadidi Toshkand Muhammad Yunus Khwaja - Tarikh-i Rashidi-yi Jadid Muhammad Yusuf Bayani - Tarikh-i Rahimquli Khan Muhammad Yusuf Munshi - Tarikh-i Muqimkhani . KENDİ ÇALIŞMALARIM . |
| Açıldığı Öğretim Yılı | 2020 - 2021 2021 - 2022 2022 - 2023 2023-2024 2024 - 2025 |
| Yarıyıl İçi Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | 0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | Katkı Yüzdesi (%) |
| Bu bilgi girilmemiştir. | |
| Toplam | %0 |
| Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı | %0 |
| Yarıyıl Sonu Çalışmalar | %0 |
| Toplam | %0 |
| Kategori | Ders İlişki Yüzdeleri (%) |
|
Aktarılabilir Beceri Dersleri
|
0
|
|
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
|
0
|
|
Destek Dersleri
|
0
|
|
Ek Dersler
|
0
|
|
Kategori
|
0
|
|
Mesleki Seçmeli Dersler
|
0
|
|
Temel Meslek Dersleri
|
0
|
|
Uygulama Dersleri
|
0
|
|
Uzmanlık / Alan Dersleri
|
0
|
|
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
|
0
|
| Ders İş Yükü | Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu | Süresi (Saat) | Sayısı | Toplam İş Yükü (Saat) |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 0 | |||
| AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) | 0 | |||
| AKTS | 3,0 | |||
| Hafta | Konu | Öğretim Metodu |
|---|---|---|
| 1 | Türk Dünyası Kavramı ve Coğrafyası | Tartışmalı Ders |
| 2 | Orta Asya Türkleri | Tartışmalı Ders |
| 3 | Karadeniz Civarındaki Türk Unsurlar | Tartışmalı Ders |
| 4 | İran Türkleri | Tartışmalı Ders |
| 5 | Ortadoğu’daki Türk Unsurlar | Tartışmalı Ders |
| 6 | Doğu Avrupa’daki Türk Unsurlar | Tartışmalı Ders |
| 7 | Çarlık Rusyası’nın Yıkılışının Türk Dünyası Üzerindeki Etkileri | Tartışmalı Ders |
| 8 | Ara Sınav | Tartışmalı Ders |
| 9 | Sovyetler’in Türk Dünyası’na Uyguladığı Politikalar | Tartışmalı Ders |
| 10 | I.Dünya Savaşı’nın Türk Dünyası’na Etkileri | Tartışmalı Ders |
| 11 | Sovyet Rusya’nın Yıkılışının Türk Dünyası’na Etkileri | Tartışmalı Ders |
| 12 | Orta Asya’daki Türkî Cumhuriyetler | Tartışmalı Ders |
| 13 | Azerbaycan ve Kazakistan | Tartışmalı Ders |
| 14 | Özbekistan ve Türkmenistan | Tartışmalı Ders |
| 15 | Kırgızistan ve Diğerleri | Tartışmalı Ders |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavı | Tartışmalı Ders |
| Ders Öğrenme Çıktısı | Ölçme Değerlendirme | Öğretim Metodu | Öğrenme Faaliyeti |
| Öğrenciler, 18. ve 19. yüzyılda Türkistan’daki hanlıkların siyasi yapısını analiz edebilir. | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | |
| Öğrenciler, Rus ve Çin yayılmacılığının Türkistan üzerindeki etkilerini değerlendirebilir. | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | |
| Öğrenciler, Türkistan’daki modernleşme ve Cedidcilik hareketlerini açıklayabilir. | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | |
| Öğrenciler, Yakınçağ’da Türkistan toplumunun ekonomik ve sosyal dönüşümlerini yorumlayabilir. | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme | |
| Öğrenciler, döneme ait kronik ve tarihî kaynakları eleştirel bir şekilde kullanabilir. | Tartışmalı Ders | Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme |
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI |
PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ortalama Değer | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
