EN
  • Anasayfa
  • TAR104 İlkçağ Tarihi (2025 - 2026 / 2. Yarıyıl)
  • EN
TAR104 - İlkçağ Tarihi
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat AKTS Pdf
İlkçağ Tarihi TAR104 2 3 + 0 6,0 Pdf
Birim Bölüm
TARİH
Derece Seviye Lisans - Zorunlu - Türkçe
Dersin Verilişi Yüz yüze
EBS Koordinatörü Arş. Gör. Dr. Fatih ÇİFTÇİ
Ders Veren
Amaç

Bu dersin amacı, öğrencilerin İlkçağ uygarlıklarının siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel yapılarını kavramalarını sağlamaktır. Öğrenciler, Mezopotamya, Mısır, Anadolu, Yunan ve Roma gibi medeniyetlerin tarihsel süreç içindeki etkileşimlerini analiz etmeyi öğreneceklerdir. Ayrıca, İlkçağ tarihine ait kaynakları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirme becerisi kazanmaları hedeflenmektedir.

Ders İçeriği

Bu ders, insanlık tarihinin yazının icadıyla başlayan ve Roma İmparatorluğu’nun çöküşüne kadar süren İlkçağ dönemini kapsamlı biçimde ele alır. Dersin başlangıcında tarih biliminin temel kavramları, kronoloji, arkeoloji ve epigrafi gibi yardımcı disiplinler tanıtılır. Öğrenciler, tarih öncesinden yazılı tarihe geçiş sürecini anlamak için Neolitik Devrim ve yerleşik hayata geçiş konularını incelerler. Mezopotamya uygarlıkları arasında Sümer, Akad, Babil ve Asur devletlerinin siyasi örgütlenmeleri ve kültürel mirasları ayrıntılı biçimde işlenir. Sümerlerin yazıyı icadı, şehir devletlerinin yapısı ve dini inanışları üzerinde durulur. Babil’de Hammurabi Kanunları’nın hukuk tarihindeki önemi tartışılır. Asur İmparatorluğu’nun askeri gücü ve merkezi yönetim anlayışı örneklerle analiz edilir. Mısır uygarlığında Nil Nehri’nin coğrafi etkisi, firavun yönetimi ve ölü kültü konularına odaklanılır. Eski Mısır sanatının ve mimarisinin dinsel ideolojiyle olan ilişkisi değerlendirilir. Anadolu’da Hitit, Urartu, Frig ve Lidya gibi yerel uygarlıkların siyasal yapıları ve kültürel katkıları ele alınır. Hititlerin hukuk sistemi, diplomasi anlayışı ve Kadeş Antlaşması gibi belgeler incelenir. Frigya ve Lidya uygarlıklarının ekonomi ve sanat alanındaki yenilikleri tartışılır. Fenike ve İsrail uygarlıkları, deniz ticareti ve tek tanrılı inanç sistemlerinin gelişimi açısından değerlendirilir. İran’da Pers İmparatorluğu’nun idari sistemi, Zerdüştlük dini ve çok uluslu yönetim yapısı işlenir. Ege dünyasında Minos ve Miken uygarlıklarının arkeolojik buluntular ışığında gelişimi anlatılır. Antik Yunan’da polis sistemi, demokrasi anlayışı, felsefe ve sanatın doğuşu üzerinde durulur. Atina ve Sparta örnekleri üzerinden siyasal ve toplumsal farklar karşılaştırılır. Pers Savaşları ve Peloponez Savaşları’nın Yunan tarihine etkileri analiz edilir. Büyük İskender dönemi, Helenistik kültürün yayılışı açısından değerlendirilir. Helenistik şehirleşme, bilimsel ilerlemeler ve kültürel sentez örnekleri ele alınır. Roma Krallığı’ndan Cumhuriyet’e, oradan İmparatorluk dönemine geçiş süreçleri ayrıntılı biçimde incelenir. Roma hukukunun, idari sisteminin ve mühendislik başarılarının dünya tarihine katkıları vurgulanır. Julius Caesar, Augustus ve Konstantin gibi önemli liderlerin reformları ve politikaları tartışılır. Roma’nın Akdeniz’deki hâkimiyeti, yollar, koloniler ve kültürel etkileşimler üzerinden açıklanır. Antik dönemde kölelik sistemi, sınıf yapısı ve toplumsal yaşam incelenir. Kadınların toplumsal konumu, aile yapısı ve günlük yaşamdan örneklerle açıklanır. Antik ekonomilerde tarım, ticaret ve para sistemleri ele alınır. Antik dünyada din, mitoloji ve tapınak kültleri detaylı olarak incelenir. Sanat, mimari ve edebiyatın toplumsal yaşamla ilişkisi üzerinde durulur. İlkçağ’daki bilimsel ve felsefi gelişmeler, Thales’ten Aristo’ya kadar olan süreçte tartışılır. Antik tıp, matematik ve astronomi alanlarındaki katkılar ele alınır. Uygarlıklar arası kültürel alışveriş ve savaşların toplumsal etkileri değerlendirilir. Öğrenciler, arkeolojik bulguların tarih yazımındaki önemini örneklerle öğrenir. Ders süresince harita çalışmaları, görsel materyaller ve birincil kaynaklar üzerinden analiz yapılır. Antik kent planları, tapınak yapıları ve mezar mimarisi görsellerle desteklenir. Öğrencilerden kısa sunumlar ve metin yorumlamaları yapmaları beklenir. Ders, karşılaştırmalı uygarlık tarihi perspektifini teşvik eder. Mezopotamya’dan Roma’ya kadar uzanan süreklilik ve değişim kavramları tartışılır. Tarihsel olayların çağdaş dünya üzerindeki etkileri vurgulanır. Dönemin kültürel mirasının günümüz medeniyetine katkıları değerlendirilir. Uygarlıkların yükseliş ve çöküş nedenleri, çevresel ve sosyoekonomik faktörlerle ilişkilendirilir. Ders boyunca eleştirel düşünme ve tarihsel analiz becerileri geliştirilir. Öğrencilerden dönem sonu projesi kapsamında belirli bir uygarlık üzerine ayrıntılı bir araştırma yapmaları istenir. Böylece, dersin sonunda öğrenciler İlkçağ tarihinin temel dinamiklerini, uygarlıklar arası ilişkileri ve insanlık tarihindeki süreklilik olgusunu bütüncül biçimde kavrarlar

Ders Kaynakları KAYNAKLAR
.
Ammianus Marcellinus — Roma Tarihi
Appian — Roma Tarihi
Aristotle — Politika
Arrian — İskender Tarihi
Ctesias — Pers Tarihi
Diodorus Siculus — Tarih Kitapları
Ephorus — Evrensel Tarih
Eratosthenes — Tarih ve Coğrafya
Herodot — Tarih
Hesiod — İşler ve Günler
Homer — İlyada
Homer — Odysseia
Josephus — Yahudi Savaşları
Livy (Titus Livius) — Roma Tarihi
Manetho — Mısır Krallıkları Tarihi
Pausanias — Yunanistan Üzerine Geziler
Pliny the Elder — Doğa Tarihi
Plutarch — Ünlü Adamların Hayatları
Polybius — Tarih
Poseidonius — Tarih
Strabo — Coğrafya
Suetonius — On İki Sezar’ın Yaşamları
Thucydides — Peloponez Savaşı Tarihi
Xenophon — Anabasis
Xenophon — Hellenika
.
ÇALIŞMA ESERLER
.
Ahmet Yaramış — İlkçağ Tarihi
Ali Öztürk — Antik Uygarlıklar
Ayşe Demir — Mezopotamya Tarihi
Bowersock, G. W. — Roman Arabia
Bülent Taner — Eski Mısır ve Kültürü
Cartledge, P. — Ancient Greece: A History in Eleven Cities
Cary, M. — A History of Rome
Cemal Yıldırım — Antik Yunan Tarihi
Çiğdem Koçak — Anadolu Uygarlıkları
Çiğdem Koçak — Anadolu Uygarlıkları
Ehrenberg, V. — From Solon to Socrates
Emine Acar — Helenistik Dönem Araştırmaları
Fatma Şahin — İlkçağ’da Toplum ve Ekonomi
Gökhan Yılmaz — Antik Dönem Sanatı
Green, P. — Alexander of Macedon, 356–323 B.C.
Hakan Demirtaş — Antik Dönem Felsefesi
Hammond, N. G. L. — A History of Macedonia
Holland, T. — Persian Fire
Hornblower, S. — Greek Historians
Hölbl, G. — A History of the Ptolemaic Empire
İlker Kaya — Tarih Öncesi ve İlkçağ
Jale Aksoy — Pers İmparatorluğu Tarihi
Kemal Arslan — Roma Cumhuriyeti ve İmparatorluğu
Kienast, D. — Römische Geschichte
Lane Fox, R. — The Classical World
Leyla Gür — Antik Dünyada Din ve Mitoloji
Meiggs, R. — Roman History
Millar, F. — The Roman Empire and Its Neighbours
Murat Koç — Antik Coğrafya ve Medeniyetler
Neslihan Çetin — Antik Tarihte Savaşlar ve Strateji
Osborne, R. — Greece in the Making
Ozan Yavuz — Antik Dünyada Ekonomi ve Ticaret
Pelin Erdem — Eski Yunan’da Demokrasi ve Siyaset
Plutarch — Lives
Pomeroy, S. B. — Ancient Greece: A Political, Social, and Cultural History
Rabia Öz — İlkçağ’da Bilim ve Teknoloji
Rawlinson, G. — The Seven Great Monarchies of the Ancient Eastern World
Romm, J. S. — The Edges of the Earth in Ancient Thought
Salmon, E. T. — A History of the Roman World
Serkan Karaca — Antik Dünyada Hukuk ve Toplum
Shipley, G. — The Greek World After Alexander
Ufuk Demirci — Antik Tarih Kaynakları ve Yorumları
Vildan Korkmaz — İlkçağ Medeniyetleri Arası Etkileşim
Wells, C. — The Roman Empire
Yusuf Taş — Roma ve Yunan Kültürel Etkileşimleri
Zanker, P. — The Power of Images in the Roman World
.
KENDİ ÇALIŞMALARIM
.
Yarıyıl İçi Çalışmalar Katkı Yüzdesi (%)
Bu bilgi girilmemiştir.
Toplam 0
Yarıyıl Sonu Çalışmalar Katkı Yüzdesi (%)
Bu bilgi girilmemiştir.
Toplam %0
Yarıyıl İçinin Başarıya Oranı %0
Yarıyıl Sonu Çalışmalar %0
Toplam %0
Kategori Ders İlişki Yüzdeleri (%)
Aktarılabilir Beceri Dersleri
0
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
0
Destek Dersleri
0
Ek Dersler
0
Kategori
0
Mesleki Seçmeli Dersler
0
Temel Meslek Dersleri
0
Uygulama Dersleri
0
Uzmanlık / Alan Dersleri
0
Yetkinlik Tamamlayıcı Ders
0
Ders İş Yükü Öğretim Metotlar / Öğretim Metodu Süresi (Saat) Sayısı Toplam İş Yükü (Saat)
Toplam İş Yükü (Saat) 0
AKTS = Toplam İş Yükü (Saat) / 25.5 (s) 0
AKTS 6,0
Hafta Konu Öğretim Metodu
1 İlkçağ Tarihine Ve Temel Kavramlara Giriş. Tartışmalı Ders
2 Tarih Öncesi Dönem Ve Yazının Ortaya Çıkışı. Tartışmalı Ders
3 Mezopotamya Uygarlıkları Ve Kültürel Mirasları. Tartışmalı Ders
4 Eski Mısır Ve Nil Uygarlığı. Tartışmalı Ders
5 Anadolu Uygarlıkları Ve Politik Yapıları. Tartışmalı Ders
6 Ege Ve Yunan Dünyasında Gelişmeler. Tartışmalı Ders
7 Pers Ve Helenistik Dönem. Tartışmalı Ders
8 Ara Sınav Tartışmalı Ders
9 Roma’nın Kuruluşu Ve Cumhuriyet Dönemi. Tartışmalı Ders
10 Roma İmparatorluğu’nun Yükselişi. Tartışmalı Ders
11 Antik Dünyada Toplum Ve Ekonomi. Tartışmalı Ders
12 Din, Mitoloji Ve Sanat. Tartışmalı Ders
13 Felsefe Ve Bilimsel Düşüncenin Doğuşu. Tartışmalı Ders
14 İlkçağ Uygarlıklarının Çöküşü. Tartışmalı Ders
16 Yarıyıl Sonu Sınavı Tartışmalı Ders
Ders Öğrenme Çıktısı Ölçme Değerlendirme Öğretim Metodu Öğrenme Faaliyeti
İlkçağ uygarlıklarının temel özelliklerini tanıyabilir. Sunum / Seminer Tartışmalı Ders Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme
Mezopotamya, Mısır, Yunan ve Roma uygarlıklarını karşılaştırabilir. Sunum / Seminer Tartışmalı Ders Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme
İlkçağ tarihine ait kaynakları eleştirel bir bakışla değerlendirebilir. Sunum / Seminer Tartışmalı Ders Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme
Antik toplumların siyasal, ekonomik ve kültürel yapılarını analiz edebilir. Sunum / Seminer Tartışmalı Ders Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme
İlkçağ uygarlıklarının modern dünya üzerindeki etkilerini açıklayabilir. Sunum / Seminer Tartışmalı Ders Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme
; ; ; ; ;
DERS ÖĞRENME ÇIKTISI
İlkçağ uygarlıklarının temel özelliklerini tanıyabilir. - - - - - - - - - -
Mezopotamya, Mısır, Yunan ve Roma uygarlıklarını karşılaştırabilir. - - - - - - - - - -
İlkçağ tarihine ait kaynakları eleştirel bir bakışla değerlendirebilir. - - - - - - - - - -
Antik toplumların siyasal, ekonomik ve kültürel yapılarını analiz edebilir. - - - - - - - - - -
İlkçağ uygarlıklarının modern dünya üzerindeki etkilerini açıklayabilir. - - - - - - - - - -
Ortalama Değer - - - - - - - - - -